25 Ιαν 2008

Η Πύλος χωρίς γκολφ; Να και κάτι ευχάριστο……
Να ελπίζουμε άραγε και για τη Σητεία;

εφημερίδα ΕΠΟΧΗ, 20.1.08
Του Κωστή Χατζημιχάλη

Μέσα στον ορυμαγδό των σκανδάλων της κεντρικής πολιτικής σκηνής που επισκιάζουν τη σταθερή περιβαλλοντική υποβάθμιση που βιώνουμε, να και ένα καλό νέο. Όπως έγραψαν στην ΕΠΟΧΗ της προηγούμενης Κυριακής οι Γ. Γκόνης και Π. Κλαυδιανός, το ΣτΕ χαρακτήρισε αντισυνταγματικό το νομοσχέδιο για την Π.Ο.Τ.Α Μεσσηνίας (Περιοχή Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης). Το ΣτΕ έχει ένα εκτεταμένο σκεπτικό αλλά από τα σημαντικότερα σημεία του είναι (α) η έλλειψη συνολικού χωροταξικού προγραμματισμού και (β) η αναμενόμενη υποβάθμιση των βιότοπων που περιλαμβάνονται στη περιοχή της Πύλου. Η απόφαση αυτή πρακτικά σημαίνει ότι τα σχέδια της εταιρίας TEMES S.A. συμφερόντων της εφοπλιστικής οικογένειας Κωνσταντακόπουλου, είναι πρακτικά στον αέρα, παρά το γεγονός ότι οι εργασίες (κυρίως χωματουργικά έργα) συνεχίζονται καταστρέφοντας το τοπίο της Πυλίας.

Η απόφαση του ΣτΕ έρχεται να δικαιώσει τις αντιστάσεις και την αξιοπρέπεια της τοπικής κίνησης πολιτών ΚΙΝΩ με έδρα την Πύλο, η οποία εδώ και χρόνια με τις μικρές της δυνάμεις αντιστέκεται επίμονα και με συνέπεια στις «αναπτυξιακές» πρωτοβουλίες της εταιρίας και της πολιτικής εξουσίας. Η ΚΙΝΩ πληροφορώντας την τοπική κοινωνία, εκδίδοντας μια πολύ καλή μικρή εφημερίδα, διοργανώνοντας ημερίδες και, το κυριότερο, αντιστεκόμενη στις κάθε είδους πολιτικές και προσωπικές πιέσεις, κέρδισε την εμπιστοσύνη των ντόπιων και έθεσε το αίτημα της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης σε άλλη βάση.

Η απόφαση του ΣτΕ έρχεται επίσης να αμφισβητήσει, όπως σωστά σημείωσε και ο Παύλος Κλαυδιανός, και την ευρύτερη τουριστική/αναπτυξιακή πολιτική της ΝΔ, η οποία συνεχίζοντας τις επιλογές του ΠΑΣΟΚ (η κα Παπανδρέου ως ΥΠΕΧΩΔΕ ήταν η εμπνεύστρια της ΠΟΤΑ), έχει θέσει ως στόχο σήμερα τη μετατροπή των παράκτιων περιοχών της χώρας σε περιοχές εντατικής και εκτατικής τουριστικής ανάπτυξης με αιχμές τα γήπεδα γκολφ, τα μεγάλα πολυτελή τουριστικά ξενοδοχεία και τις παραθεριστικές κατοικίες. Αυτός είναι ο άξονας που κινούνται το λεγόμενο «Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό», τα κίνητρα για επενδύσεις σε γκολφ και το νομοσχέδιο για τις παραθεριστικές κατοικίες. Με πρόφαση την ενίσχυση καθυστερημένων περιοχών το «Ειδικό Χωροταξικό» προτείνει ως περιοχές προτεραιότητας μεταξύ άλλων (εντελώς τυχαία υποθέτω!) τη Πυλία και την επαρχία Σητείας, όπου στη περιοχή Κάβο Σίδερο σχεδιάζεται μια ακόμη τεράστια παρόμοια επένδυση με πολλά γήπεδα γκολφ, ξενοδοχεία, συνεδριακά κέντρα και παραθεριστικές κατοικίες. Δεν είναι, τέλος, απλή σύμπτωση ότι και οι δύο αυτές περιοχές, οι οποίες αποτελούν τις ναυαρχίδες της αντίστοιχης κυβερνητικής πολιτικής, περιέχουν η ταυτίζονται με περιοχές NATURA.

Γιατί όμως αυτή η πρεμούρα για παρόμοιες επενδύσεις; Όπως είναι γνωστό το πρότυπο που είχε στηριχθεί μέχρι τη δεκαετία του 1990 ο τουρισμός στην Ελλάδα, ήταν οι επενδύσεις από μικρές και μεσαίες οικογενειακές μονάδες συχνά χαμηλής ποιότητας και από λίγες μεγάλες επιχειρήσεις σε όλους τους υποκλάδους. Οι μονάδες αυτές είχαν μια σημαντική συμπληρωματικότητα και δημιούργησαν κατά μήκος των ακτών ένα πυκνό δίκτυο δραστηριοτήτων σχετικά ενταγμένων στην τοπική οικονομία με πολλές διασυνδέσεις «προς τα πίσω», τις προμήθειες και τους μισθούς και «προς τα μπρος», τις υπηρεσίες προς άλλες επιχειρήσεις. Ήταν μια εντατική και εκτατική μεγέθυνση του τουριστικού κλάδου με σημαντικές θετικές επιπτώσεις στα τοπικά εισοδήματα. Όμως το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος ήταν ιδιαίτερο βαρύ από την αλόγιστη και συχνά αυθαίρετη δόμηση στα 4 στρέμματα, από τις μεγάλες πυκνότητες, από την καταστροφή της αγροτικής γης, του υδροφόρου ορίζοντα και των παραδοσιακών οικισμών και, τέλος, από τις θέσεις εργασίας χαμηλής εξειδίκευσης και υψηλής ανασφάλειας που απαιτεί ο κλάδος και μιας νοοτροπίας «αρπαχτής» που χαρακτηρίζει τις τουριστικές κοινότητες.

Η νέα τουριστική πολιτική υποτίθεται ότι έρχεται να αναβαθμίσει τα τουριστικά δεδομένα εισάγοντας στην ελληνική αγορά ένα νέο πρότυπο γνωστό ήδη στο εξωτερικό. Ο τουρισμός δεν προσεγγίζεται πλέον ως «προϊόν» ή ως «υπηρεσία», αλλά ως «συνολική εμπειρία»: είναι το αποτέλεσμα της ικανοποίησης του τουρίστα από τη δράση του ως καταναλωτή/ρια, όχι μόνο από την ποιότητα/ποσότητα αυτού που πληρώνει, αλλά κυρίως από τη διαδικασία μέσω της οποίας βιώνει την εμπειρία της κατανάλωσης. Ο τόπος της τουριστικής εμπειρίας και η οργάνωση των νέων μονάδων έχουν προφανώς καθοριστικό ρόλο. Έτσι οι τουριστικές επενδύσεις μετά το 1990 διεθνώς, δίνουν (υποτίθεται) μεγάλη προσοχή στη διαφύλαξη της ποιότητας (περιβαλλοντικής, αισθητικής και κοινωνικής) των τόπων όπου θα γίνουν οι επενδύσεις, είναι μεγάλες σε κλίμακα (αριθμό δωματίων, πολυμορφία παρεχομένων εξυπηρετήσεων), είναι πολυτελής και προσπαθούν να έχουν πελατεία όλο το χρόνο. Δεν είναι τυχαίο ότι στο νέο πρότυπο, εκτός από τα συνεδριακά και ιατρικά κέντρα, τις αθλητικές δραστηριότητες, τις θαλασσοθεραπίες, κα., υπάρχουν πάντα γήπεδα γκολφ και παραθεριστικές κατοικίες για αγορά ή ενοικίαση, δεδομένα που διευρύνουν τη χρονική λειτουργία των μονάδων και προσελκύουν υψηλότερα εισοδήματα. Όπως δείχνει η εμπειρία από της Ισπανία – και ευχαριστώ τον Γιώργο Μελισσουργό που μου την έμαθε - η κερδοφορία των μεγάλων τουριστικών επενδύσεων εξαρτάται απόλυτα από αυτή τη συνταγή.

Υπάρχουν όμως δύο σημαντικές προϋποθέσεις για την υλοποίηση παρόμοιων μεγάλων επενδύσεων. Η πρώτη αφορά στη δέσμευση μεγάλων εκτάσεων, άθικτων περιβαλλοντικά, κατά προτίμηση σε απομακρυσμένες περιοχές αλλά με κοντινό αεροδρόμιο και λιμάνι. Ο στόχος των εταιριών είναι η «συνολική εμπειρία» να παραμένει εντός του συγκροτήματος και να περιορίζονται στο ελάχιστο οι διαρροές κερδών εκτός, στοιχείο που διασφαλίζει η μεγάλη έκταση, η πολλαπλότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών και ο έλεγχος που θα ασκεί η εταιρία στους πελάτες της. Το γεγονός ότι τα υδάτινα αποθέματα και στις δύο περιοχές, Πύλο και Κάβο Σίδερο είναι περιορισμένα, ότι υφίσταται ένα Μεσογειακό τοπίο με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που θα καταστραφούν, ότι υπάρχουν εν δράσει κοινωνίες οι οποίες μπορεί και να βιώσουν αρνητικές συνέπειες από τη λειτουργία των νέων μονάδων, αυτά και άλλα σημαντικά αποτελούν ψηλά γράμματα για τις εταιρίες.

Η δεύτερη προϋπόθεση είναι η προσαρμογή ή/και η δημιουργία νέου νομοθετικού πλαισίου για την υλοποίηση των νέων επενδύσεων. Τα νομοσχέδια εμφανίζονται πάντα ως γενικά και για τις ευρύτερες εθνικές ανάγκες, δυστυχώς όμως η εμπειρία από τις λίγες μεγάλες επενδύσεις στην Ελλάδα εμφανίζει κάποιες περίεργες συμπτώσεις. Δεν υποστηρίζω εδώ μια εργαλειακή ερμηνεία της κρατικής παρέμβασης η οποία κάνει ότι της πει το μεγάλο κεφάλαιο. Όμως το 1973-75, όταν είχε προταθεί η μετατροπή της Πύλου και του ιστορικού Κόλπου του Ναβαρίνου σε ένα φαραωνικό λιμενοβιομηχανικό συγκρότημα, χρειάστηκαν ειδικές νομοθετικές αλλαγές για να χαρακτηριστούν ως «πόλος βιομηχανικής ανάπτυξης», ενώ η χωροταξική τους ένταξη ήταν ως «περιοχές εντατικής αγροτικής ανάπτυξης και ήπιας τουριστικής». Σήμερα χρειάστηκαν αντίστοιχες νομοθετικές ρυθμίσεις: νέος νόμος για ΠΟΤΑ, νέο χωροταξικό για τον τουρισμό, κίνητρα για γκολφ, νέος νόμος για τη παραθεριστική κατοικία. Και, τέλος, όπως το 1973-75 οι επενδύσεις της βαριάς βιομηχανίας είχαν εμφανιστεί ως η μόνη λύση για τη τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη, έτσι και σήμερα ο πολυτελής τουρισμός και τα γκολφ εμφανίζονται ως οι μοναδικοί σωτήρες, υποσχόμενοι νέες υποδομές, αναβάθμιση του περιβάλλοντος και πολλές νέες θέσεις εργασίας. Πως όμως να πιστέψουν αυτές τις εξαγγελίες οι ντόπιοι όταν ήδη από τη φάση των κατασκευών στην οποία συνήθως η τοπική κοινωνία πάντα συμμετέχει, οι εργολάβοι φέρνουν όλα τα υλικά από μακριά (πχ. το χώμα για την επίστρωση των γηπέδων γκολφ έρχεται από την Αίγυπτο !) και το 70% των εργαζομένων είναι οικονομικοί μετανάστες; Όταν οι εκχερσώσεις χιλιάδων παραδοσιακών λιόδεντρων και κυπαρρησιών έχουν καταστρέψει το τοπίο; Όταν, τέλος, ο μικρός ποταμός της περιοχής Σελάς, έτυχε να είναι μέσα στα οικόπεδα της εταιρίας και παράνομα απαλλοτριώνεται;

Είναι εντυπωσιακό πως επαναλαμβάνονται έπειτα από 33 χρόνια οι ίδιοι μύθοι περί ανάπτυξης από τη σημερινή εταιρία, τους συμβούλους της και τη πολιτική εξουσία, σαν μια αρχαία τραγωδία που τη ξαναβλέπουμε από ένα διαφορετικό αλλά το ίδιο μέτριο θίασο με διαφορετικούς πρωταγωνιστές το ίδιο όμως φοβισμένους και ανεπαρκείς. Ευτυχώς όμως υπήρχε και η ΚΙΝΩ και ένα ΣτΕ που στέκεται στο ύψος των περιστάσεων.

19 Ιαν 2008

Εισβολή ξένων κεφαλαίων και επενδυτικών funds
φέρνουν τα πάνω - κάτω

Τουριστικές κατοικίες: απλώνουν σχέδια - εισπράττουν υπεραξίες
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 19.01.2008
Του ΓΙΩΡΓΗ ΜΕΡΜΗΓΚΑ

Μαζική εισβολή επιχειρηματικών και «ιπτάμενων» χρηματιστηριακών κεφαλαίων που αγοράζουν γη, περισσότερη και φθηνότερη ελληνική γη, για να χτίσουν πολυτελείς τουριστικές κατοικίες, καταγράφεται εσχάτως.

Ξεπούλησαν τις μετοχές και στράφηκαν στο χρυσωρυχείο της γης τα παιδιά του Χρηματιστηρίου. Στο στόχαστρό τους μοναχικές παραλίες και «απάτητες» τουριστικά περιοχές...

Κάποιοι, όμως, ακόμη και σε κυβερνητικά κλιμάκια, αρχίζουν να ανησυχούν μήπως η θεαματική αυτή εισβολή ζεστού χρήματος οδηγήσει, τελικά, σε ένα ιδιότυπο κατασκευαστικό και τουριστικό «πλιάτσικο» από μερίδα ολίγων επιτηδείων, που πιθανώς να έχουν εμφιλοχωρήσει μεταξύ των σοβαρών επενδυτικών ομίλων. Σπεκουλαδόρων γης, δηλαδή, που στο όνομα μιας δήθεν ήπιας τουριστικής ανάπτυξης ξεδιπλώνουν και αυτοί σχέδια, στοχεύοντας απλώς σε υπεραξίες, χρηματοδοτήσεις και μελλοντικές κατατμήσεις.

Τεράστιες εκτάσεις δεκάδων χιλιάδων στρεμμάτων σε ανεκμετάλλευτες περιοχές της Κρήτης, σε παραλίες της Πελοποννήσου, στη Μαγνησία, σε νησιά δεύτερης επιλογής των Κυκλάδων και σε άλλες «απάτητες» τουριστικά περιοχές, έχουν ήδη περιέλθει στα χέρια εφοπλιστών, μεγαλοκατασκευαστών και πολυεθνικών funds (τράπεζες, ασφαλιστικοί οίκοι), που ξεδιπλώνουν μεγαλεπήβολα σχέδια για συγκροτήματα εξοχικών και τουριστικών κατοικιών, που πουλιούνται «σαν στραγάλια» στους ξένους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Σητεία Κρήτης, που δεν έχει υποστεί ακόμη τον οικοδομικό και τουριστικό οργασμό άλλων περιοχών του νησιού (Χερσόνησος, Αγ. Νικόλαος), σχεδιάζονται να κατασκευαστούν πάνω από 7.000 τουριστικές κατοικίες από τρία διαφορετικά επενδυτικά σχήματα.

Ανάμεσά τους ο όμιλος Κυπρίων επιχειρηματιών της Dolphin Capital, που δρομολογεί κατασκευές συγκροτημάτων ξενοδοχείων και κατοικιών στη περιοχή της Πλάκας και του όρμου Φανερωμένης, και η γνωστή και πολυπαθη επένδυση της Minoan Group στο Κάβο Σίδερο, συνολικού προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ, σε έκταση 22.000 στρεμμάτων, με πέντε τουριστικά χωριά και 950 εξοχικές κατοικίες.

Εξασφαλίζουν επιχορηγήσεις

Οικιστικά συγκροτήματα σχεδιάζονται ακόμη σε περιοχές έξω από την αρχαία Ολυμπία (Olympia Resort), στην Αγία Γαλήνη (Ομιλος Φωτιάδη), στον Βόλο (Ομιλος Παρασκευαΐδη) στη Μήλο, την Πάρο κ.ο.κ.

Προς το παρόν, αυτά τα κεφάλαια και τα σχήματα σωρεύουν στην πλειονότητά τους τεράστιες υπεραξίες γης από τη φήμη και μόνο των μελλούμενων επενδύσεων, εξασφαλίζουν επιχορηγήσεις και χρηματοδοτήσεις, αξιοποιώντας υφιστάμενους αναπτυξιακούς νόμους και ταυτόχρονα προσπαθούν να αποσπάσουν τη συναίνεση (και κάποιες φορές υποστήριξη) των τοπικών κοινωνιών.

Στην παλιά «φρουρά» των επενδυτών, που είχαν αγοράσει προ δεκαετίας και πλέον μεγάλες εκτάσεις, προκειμένου να κατασκευάσουν μεγάλα ξενοδοχειακά και οικιστικά συγκροτήματα σε Πελοπόννησο (Κωνσταντακόπουλος) και Κρήτη (Minoan Group), για να σκοντάψουν στη συνέχεια σε γραφειοκρατικές διαδικασίες, από τις οποίες ακόμα προσπαθούν να ξεμπλέξουν, προστέθηκαν νέα «τσακάλια» της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας, τα οποία εγκατέλειψαν τις λαχτάρες και την αστάθεια των χρηματιστηρίων και στράφηκαν με ορμή στα χρυσωρυχεία γης.

Πολλά από τα χρηματιστηριακά αυτά κεφάλαια προέρχονται από Κύπριους επενδυτές, που μπαίνουν και αυτοί τόσο δυναμικά στο παιχνίδι, ώστε ακόμη και καμένα χωριά της Πελοποννήσου ανέλαβαν να κατασκευάσουν ως πρότυπα ανασυγκρότησης (Αρτέμιδα), αφού η κυβέρνηση φαίνεται να έχει περιοριστεί μόνο στις προεκλογικές δεκάρικες υποσχέσεις και στα τριχίλιαρα...

Υπάρχουν ακόμη και οι παραδοσιακοί ξενοδοχειακοί όμιλοι, που θέλουν να μπουν και αυτοί στη θέση του «πωλώντος τοις μετρητοίς» και, σε πείσμα της γραφειοκρατίας που πράγματι έχει αποθαρρύνει και κάποιες φορές «τσακίσει» κυριολεκτικά επενδύσεις μεγάλης πνοής στον χώρο του τουρισμού, προβαίνουν σε προσεκτικές κινήσεις για συγκροτήματα τουριστικών κατοικιών. Οι περισσότεροι, πάντως, αναμένουν το πράσινο φως από την κυβέρνηση, που από την προηγούμενη θητεία της είχε υποσχεθεί ότι θα άρει όλα τα προσκόμματα για τις μεγάλες τουριστικές επενδύσεις, προσφέροντας ένα πεντακάθαρο τοπίο στην εγχώρια και διεθνή επιχειρηματική κοινότητα.

Είναι ενδεικτικό, πάντως, ότι η αρχική ευφορία του οικονομικού επιτελείου, που αναζητούσε με το φανάρι επενδυτές, τείνει να υποκατασταθεί από προβληματισμό και ανησυχία, καθώς προβάλλει και το ενδεχόμενο μιας de facto επιβολής απευκταίων τουριστικών μοντέλων με οικιστικά τέρατα (τύπου Ισπανίας και Κύπρου), καθώς το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο είναι διάτρητο, ενώ το Εθνικό Χωροταξικό του κ. Σουφλιά αργεί απελπιστικά. Προβληματισμένος δείχνει από την πλευρά του και ο υπουργός Τουριστικής Ανάπτυξης Αρης Σπηλιωτόπουλος, που θέλει να καθορίσει τα του οίκου του με το Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό, στο πλαίσιο του Εθνικού Χωροταξικού, που θα ολοκληρωθεί ενδεχομένως μέσα στους επόμενους 1-2 μήνες.

«Δεν θα υπάρξει ένα μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης για όλη τη χώρα, αλλά επί μέρους επιλογές, αφού η κάθε περιοχή έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες», τονίζει ο υπουργός, εκφράζοντας έτσι τον γενικότερο προβληματισμό που αγκαλιάζει και μια μεγάλη μερίδα του ξενοδοχειακού και επιχειρηματικού κόσμου, που δεν θέλουν να διαταραχθεί βιαίως το σημερινό επιχειρηματικό status, ούτε βεβαίως να υποβαθμιστούν το τουριστικό προϊόν και η εικόνα της χώρας στο εξωτερικό.

Οι ανησυχίες επιτείνονται και από το γεγονός ότι ο τουρισμός της χώρας βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, καθώς οι συναλλαγματικές εισπράξεις παραμένουν στάσιμες, γεγονός που καταμαρτυρά ότι οι όποιες επιλογές προς την κατεύθυνση ποιοτικής αναβάθμισης δομών και υπηρεσιών πρέπει να γίνουν προσεκτικά, ώστε να μη γίνει ζημιά από «πειρατές» και σπεκουλαδόρους γης, στο όνομα μιας δήθεν ανάπτυξης με κρατική στήριξη.

18 Ιαν 2008

Ο Δήμας κατά της κατασκευής γηπέδων γκολφ

Βολές Δήμα εναντίον του ΥΠΕΧΩΔΕ
Ενδεχόμενο διεθνούς διασυρμού της Ελλάδος για τη μέτρηση των ρύπων


ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 18.1.2008

Η αδυναμία της Ελλάδας να πείσει τον ΟΗΕ για την αξιοπιστία του συστήματος μέτρησης ρύπων του θερμοκηπίου θέτει σε κίνδυνο ολόκληρο το σύστημα εμπορίας ρύπων της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Τη σοβαρή αυτή παράλειψη της χώρας επιβεβαίωσε χθες ο επίτροπος Περιβάλλοντος κ. Σταύρος Δήμας, θέτοντας το ΥΠΕΧΩΔΕ προ των ευθυνών του για το ενδεχόμενο διεθνούς διασυρμού της χώρας. Παράλληλα, επέκρινε έντονα την ηγεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ, η οποία κατακεραύνωνε την προηγούμενη εβδομάδα την περιβαλλοντική οργάνωση WWF, που πρώτη δημοσιοποίησε την ύπαρξη του συγκεκριμένου προβλήματος.

Μιλώντας στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής, ο κ. Δήμας άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι η χώρα υστερεί στην ορθή ενσωμάτωση των κοινοτικών οδηγιών, στράφηκε κατά της κατασκευής γηπέδων γκολφ, ενώ πρότεινε να επιβαρυνθούν με φόρο όσοι φτιάχνουν πισίνες στα νησιά ή κινούνται με μεγάλου κυβισμού τζιπ στο κέντρο της Αθήνας.

Ο Ελληνας επίτροπος, όμως, αναφέρθηκε και σε μια σειρά από άλλα περιβαλλοντικά θέματα:

- Για το μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης, σημείωσε ότι πρέπει να έχει μακροπρόθεσμη αντίληψη. «Για παράδειγμα, δεν θα ήθελα σε περιοχές που δεν έχουν νερό να φτιάχνονται γήπεδα γκολφ. Υπάρχουν άλλοι τρόποι να προσελκύσεις τουρίστες. Αν δεν ποτίσεις ένα γήπεδο γκολφ για 1-2 χρόνια, ο τόπος ερημοποιείται. Επίσης, είναι παράλογο να επιτρέπονται πισίνες σε νησιά που δεν έχουν νερό. Θα έπρεπε ίσως να επιβαρύνονται από κάποιον ειδικό φόρο, προς όφελος της τοπικής κοινωνίας».

15 Ιαν 2008

Αντισυνταγματική η Π.Ο.Τ.Α. Μεσσηνίας
με απόφαση του Σ.τ.Ε.

Φρένο στο νέο εθνικό «τουριστικό όραμα» των γκολφ και all including.

Αντισυνταγματική λοιπόν η Π.Ο.Τ.Α., αντισυνταγματικοί οι νόμοι τους, οι δουλικές τροποποιήσεις της νομοθεσίας για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του «Καπετάν Βασίλη», οι αλλεπάλληλες Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις και διοικητικές πράξεις, αντισυνταγματικό το «μεγάλο όνειρο» των πολιτικών μας, των κομμάτων μας, του Τύπου και των Μ.Μ.Ε., της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Κοινής Γνώμης (!!).

Αντισυνταγματική λοιπόν η απαλλοτρίωση της γης, των αναγκών και των ελπίδων του κόσμου, των νερών, της ακτής, της ιστορίας του τόπου μας.

Μια τεράστια συμβολική και ουσιαστική νίκη που δικαιώνει τους «τρελούς και γραφικούς» που από την αρχή δεν υπέκυψαν στον ολοκληρωτισμό της δουλικής και «άφωνης ομοφωνίας» αλλά αντέδρασαν, έθεσαν ερωτήματα, το έψαξαν, αντιστάθηκαν. Δικαιώνει την μνήμη του Νίκου του Σπυρόπουλου και του Θανάση του Κουλαφέτη, τους αγώνες και τις αγωνίες τους, δικαιώνει την αποκοτιά και την τρέλα του Θοδωράκη του Δενδρομοίρη και του Τζούλιο που πήραν το βάρος να προσφύγουν στο Σ.τ.Ε. προκειμένου να σώσουν την ψυχή τους, τη γης τους και την αξιοπρέπειά τους, δικαιώνει τον θλιμμένο μπαρμπα-Μήτσο που του παίρνουν το μικρό του πανέμορφο εξοχικό, δικαιώνει το κλάμα της οικογένειας της κουφογερακίνας που έκλεγαν στα σύρματα μετά την αποψίλωση του ποταμού Σελά (παρά την απαγόρευση από τους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους), δικαιώνει και μας τους ανθρώπους της «ΚΙΝΩ» που με τις μικρές μας δυνάμεις αντισταθήκαμε. Μια τεράστια συμβολική και ουσιαστική νίκη για όσους αντιστέκονται σε όλη την Ελλάδα σε αντίστοιχα θηριώδη – φαραωνικά σχέδια εξόντωσης των τόπων και των ανθρώπων.

Η Π.Ο.Τ.Α. Μεσσηνίας, με τρία τμήματα των περίπου 1.400 στρ. το καθένα, με τις εκατοντάδες χιλιάδες δομημένου χώρου, τα γήπεδα γκολφ, τα μεγάλα ξενοδοχεία, χωροθετήθηκε σε ιστορικούς, πανέμορφους και μοναδικούς τόπους (Ναβαρίνο, Πύλος, Ρωμανός, Λιμνοθάλασσα, Πεταλίδι). Βρήκε έδαφος στην ανικανότητα του τοπικού και κεντρικού πολιτικού και οικονομικού συστήματος να αυτορυθμίσει με όρους ήπιας, ολοκληρωμένης ανάπτυξης το μέλλον της περιοχής, βρήκε έδαφος στις ανάγκες των ανθρώπων να δουλέψουν, να ζήσουν στον τόπο τους, βρήκε έδαφος στις ανάπηρες αγκυλώσεις της αριστεράς να ξεφύγει από συντηρητικά πρότυπα και ιδεολογικά πλαίσια για την ανάπτυξη, τον συντηρητισμό της να στηρίξει και να οσμωστεί με τις γνήσιες και αυθόρμητες κινήσεις πολιτών και τα τοπικά κινήματα.

Στην Π.Ο.Τ.Α. παραδόθηκαν τα πάντα, προκειμένου διευκολυνθεί το «σωτήριο έργο» του μεγάλου οραματιστή:

1. παραδόθηκε, ακόμη και με τη διοικητική – δικαστική βία, η γη, με το μοναδικό ιστορικό παράδειγμα να ασκεί το δημόσιο αναγκαστική απαλλοτρίωση για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων (ρωτήστε την κυρία Βάσω Παπανδρέου γιατί),

2. παραδόθηκε ένας μοναδικός φυσικός και ιστορικός τόπος που ακόμη και η χούντα δεν κατάφερε να «αναπτύξει», πάλι με σωτήρα το ναυτιλιακό κεφάλαιο,

3. παραδόθηκε το σύνολο σχεδόν των υδατικών πόρων της περιοχής κατά παράβαση κάθε ορθολογισμού, κατά παράβαση της οδηγίας 2000 της Ε.Ε.,

4. αποσιωπήθηκε σκανδαλωδώς ότι η Π.Ο.Τ.Α. χωροθετήθηκε μέσα σε περιοχές NATOURA και για τούτο άλλαξαν την Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη που ήταν έτοιμη για θεσμοθέτηση από το ΥΠΕΧΩΔΕ συντάσσοντας νέα μελέτη με όρια που βόλευαν το «μεγάλο όραμα»,

5. παραδόθηκαν δασικές εκτάσεις και όλο το υφιστάμενο δίκτυο των κοινόχρηστων δρόμων (χωρίς κανένα αντάλλαγμα) για να εξασφαλιστεί η αναγκαία γη και να γίνει δυνατή η υλοποίηση της νέας γκλαμουράτης «ήπιας και αειφόρου ανάπτυξης» με τα απαράδεκτα και επικίνδυνα γήπεδα γκολφ,

6. παραδόθηκαν όμηροι οι άνθρωποι με τις αγωνίες, τις ανάγκες και τα όνειρά τους με κάλπικες υποσχέσεις για δουλειά, λεφτά και πρόοδο,

7. παραδόθηκε τέλος στον μεγάλο «σωτήρα» δημόσιο χρήμα με την μορφή άμεσης δημόσιας επιχορήγησης ύψους 150 εκ. €, μέγεθος ίσο με το 25% του Π.Ε.Π. Πελοποννήσου, χωρίς να υπολογίζεται η έμμεση χρηματοδότηση από την κατασκευή των έργων υποδομής που εξυπηρετούν αποκλειστικά την Π.Ο.Τ.Α. (βιολογικοί καθαρισμοί, δρόμοι, ενέργεια κλπ.).

Όλα αυτά έγιναν χωρίς καμμία σοβαρή μελέτη και σχεδιασμό, χωρίς καμμία δέσμευση για τον περιορισμό των αρνητικών συνεπειών στην περιοχή. Δεν έγινε όχι μόνο ο συνταγματικά αναγκαίος ευρύτερος χωροταξικός σχεδιασμός αλλά ούτε ένα τοπικό χωροταξικό στο επίπεδο των Δήμων που χωροθετείται, δεν έγινε καμμία διαχειριστική μελέτη για τα υδατικά αποθέματα της περιοχής και αν αυτά επαρκούν να τροφοδοτήσουν μια τεράστια και υδροβόρα μονάδα όταν μάλιστα η περιοχή έχει τεράστια προβλήματα ακόμη για τις ανάγκες υδροδότησης, δεν έγινε καμμία έρευνα εργατικού δυναμικού της ευρύτερης περιοχής και κανένας σχεδιασμός προετοιμασίας και ειδίκευσης του ντόπιου εργατικού δυναμικού, δεν έγινε κανένας σχεδιασμός για την διαχείριση των απορριμμάτων της περιοχής, δεν έγινε κανένας σχεδιασμός για την αναβάθμιση των οικισμών και των πόλεων της περιοχής 9πόλεις με σχέδια πόλης του 19ου αιώνα), δεν έγινε κανένας σχεδιασμός για αναπροσανατολισμό της αγροτικής παραγωγής σε νέα βιολογικά και οικολογικά πρότυπα.

Παρόλα αυτά σχεδόν όλοι υμνούσαν τις σωτηριολογικές ευεργετικές συνέπειες για την ανάπτυξη της περιοχής και σχεδόν όλοι βάφτιζαν το τερατούργημα ως ήπιας και αειφόρου ανάπτυξης (ακόμη και πρώην υπεύθυνος του τμήματος Οικολογίας του ΣΥΝ, ο οποίος μετείχε στο thin tank του «καπετάνιου» και προφανώς δεν εννοώ τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη).

Και τώρα τι γίνεται; Κατά τη γνώμη μου δεν πρέπει να εξαντληθεί το θέμα σε θριαμβολογίες (από μας) ή από γκρίνια επί της διαδικασίας (από κάποιους άλλους), πρέπει να αναληφθούν όλες εκείνες οι πρωτοβουλίες, κυρίως πολιτικές αλλά και κινηματικές, που δεν θα αφήσουν το θέμα να το διαχειριστούν η εξουσία και ο «καπετάνιος» με τις γνωστές «πραξικοπηματικές νομοθετικές μεθόδους». Για αυτό προτείνω σε ένα επίπεδο πρώτων σκέψεων τα ακόλουθα:

1. να αναληφθεί πολιτική πρωτοβουλία και να γίνει απαιτητό να σταματήσουν τα, εκτρωματικά έτσι και αλλιώς, έργα στο τμήμα Ρωμανός και Πύλου,

2. να εξεταστεί αν η απόφαση του Σ.τ.Ε. οδηγεί σε απένταξη του έργου από το Γ’ ΚΠΣ και σε αυτή τη περίπτωση να μεταφερθεί άμεσα η δαπάνη των 150 εκ. € στο Π.Ε.Π. Πελοποννήσου για ενίσχυση των πυρόπληκτων περιοχών,

3. να αναληφθεί πρωτοβουλία και να δομηθεί ένα οργανωμένο δίκτυο από τις τοπικές κινήσεις στις περιοχές που σχεδιάζονται αντίστοιχα σχέδια.

Τέλος εμείς της Κίνησης Πολιτών Μεσσηνίας «ΚΙΝΩ» ,μετά την εξέλιξη αυτή, δηλώνουμε ότι είμαστε αποφασισμένοι να επαν-ενεργοποιηθούμε και να συνεχίσουμε ότι ξεκινήσαμε εδώ και δέκα χρόνια.

Γαργαλιάνοι 11.01.07

Γιώργος Γκόνης
Για την Κίνηση Πολτιών Μεσσηνίας «ΚΙΝΩ»
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΕΠΟΧΗ στις 13.01.08

12 Ιαν 2008

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΚΟΛΦ:
ΟΙ ΑΘΕΑΤΕΣ ΠΛΕΥΡΕΣ ΤΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ

Της Ελένης Καπετανάκη-Μπριασούλη*.

Αναδημοσίευση από το περιοδικό ΓΕΩΓΡΑΦΙΕΣ, Τεύχος 6: 90-94 (2003)

Εδώ και αρκετά χρόνια κυκλοφορεί στους τουριστικούς κύκλους η ‘θεωρία του γκολφ’ – η δημιουργία γηπέδων γκολφ ενισχύει την τουριστική ζήτηση (αύξηση αριθμού τουριστών και επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου) σε μια περιοχή. Προωθείται δε αυτή η ‘θεωρία’ τόσο πειστικά και πιεστικά που, σε συνδυασμό με έλλειψη (ή μη δημοσιοποίηση) σοβαρού αντίλογου, η δημιουργία γηπέδων γκολφ θεωρείται αδιαμφισβήτητη. Το παρακάτω σύντομο σημείωμα παρουσιάζει επιλεγμένες ‘αθέατες’ πλευρές της σχέσης τουρισμού και γκολφ στην περίπτωση της Ελλάδας (τουλάχιστον) με σκοπό να ευαισθητοποιήσει, να προβληματίσει και να προσφέρει απαραίτητη πληροφόρηση για μια ολοκληρωμένη εκτίμηση της συνολικής ωφελιμότητας και σκοπιμότητας των γηπέδων γκολφ.

Η ‘θεωρία του γκολφ’ βασίζεται σε στατιστικές που δείχνουν ότι αυξάνεται σημαντικά το τμήμα της τουριστικής αγοράς που προτιμά το γκολφ και η προσφορά κατάλληλων εγκαταστάσεων δρα ως ένας επιπλέον θετικός παράγοντας επιλογής ενός τουριστικού προορισμού. Ο αριθμός των γηπέδων γκολφ αυξάνεται παγκόσμια. Η Ελλάδα δεν έχει ξεφύγει από αυτόν τον συρμό. Ήδη λειτουργούν τέσσερα γήπεδα (Χαλκιδική, Κέρκυρα, Ρόδος και Γλυφάδα), τον Ιούνιο 2003 αναμένεται η λειτουργία του πρώτου γηπέδου στην Κρήτη (Χερσόνησος) ενώ προγραμματίζονται πολλά άλλα. Οι υποστηρικτές τους, όπως συμβαίνει και με τόσες άλλες ‘αναπτυξιακές προτάσεις’, είναι συνασπισμοί συγκεκριμένων συμφερόντων που τις προωθούν προβάλλοντας πλήθος θετικών, οικονομικών κυρίως, ωφελειών και πολλαπλασιαστικών αποτελεσμάτων σε εισόδημα και απασχόληση αλλά λογαριάζοντας .... χωρίς τον ξενοδόχο! Που δεν είναι άλλος από τις αθέατες πλευρές της σχέσης τουρισμού και γκολφ.

Είναι γνωστό ότι η τουριστική ζήτηση είναι ευμετάβλητη, τρωτή σε ποικίλες συγκυρίες και επηρεάζεται από, συχνά δύσκολα προβλέψιμους, παράγοντες που δρουν τόσο μακροπρόθεσμα όσο και βραχυπρόθεσμα. Στους πρώτους ανήκουν μεταβολές στο εισόδημα, ελεύθερο χρόνο, προτιμήσεις διαφόρων ειδών τουρισμού, κοινωνικο-οικονομικά χαρακτηριστικά και καταναλωτικά πρότυπα των τουριστών, τα συμφέροντα των τουριστικών πρακτόρων (tour operators), μακροχρόνιες περιβαλλοντικές, μεταβολές, η διαθέσιμη τουριστική υποδομή καθώς και ο βαθμός προώθησης ενός προορισμού.

Βραχυπρόθεσμα, η τουριστική ζήτηση επηρεάζεται και διαμορφώνεται από οικονομικά και κοινωνικο-πολιτικά γεγονότα (π.χ. ύφεση, τρομοκρατία, επιδημίες, κ.λ.π.), περιβαλλοντικά και καιρικά συμβάντα (σεισμοί, πλημμύρες, καύσωνες, ευτροφικές ‘εκρήξεις’, κ.ά.), τόσο στις χώρες προέλευσης όσο και στις χώρες προορισμού, και από τον ανταγωνισμό άλλων εσωτερικών και εξωτερικών προορισμών. Ο τελευταίος παράγοντας αποτελεί διαρκή έγνοια των τουριστικών επιχειρηματιών και κίνητρο για διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος ώστε μια περιοχή να ‘αντέξει’ στον ανταγωνισμό ελκύοντας τουρίστες για ‘κάτι διαφορετικό’ που δεν προσφέρουν οι ανταγωνιστές.
Εύκολα, λοιπόν, διαπιστώνεται το υπερ-αισιόδοξο, μονοδιάστατο και απλοϊκό της ‘θεωρίας του γκολφ’ εφόσον η τουριστική ζήτηση δεν επηρεάζεται μόνο από τον παράγοντα ‘γκολφ’. Ακόμα και να επηρεαζόταν σημαντικά, γήπεδα γκολφ υπάρχουν σε πολλά μέρη του κόσμου, που παράλληλα διαθέτουν και άλλες υπηρεσίες και θέλγητρα και διαφοροποιούν τα τουριστικά πακέτα μεταξύ προορισμών. Διότι, ο τουρίστας ‘αγοράζει’ κυρίως το πακέτο και όχι το ‘γκολφ’. Επίσης, υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ γκολφ και άλλων σπορ – το γκολφ είναι ένα από τα σπορ που προτιμούν οι τουρίστες. Οι ‘μόδες’ των σπορ, όμως, και δη στον τουρισμό, διαμορφώνονται από (διεθνή κυρίως) εμπορικά συμφέροντα ως βασική στρατηγική αύξησης των κερδών τους. Αν οι τουρίστες ‘κουραστούν’ από ένα σπορ, το διεθνές εμπορικό κύκλωμα προσφέρει (αν δεν δημιουργεί την ανάγκη για) αλλαγή και ποικιλία κάνοντας έτσι, τη ζήτηση για γκολφ τρωτή σε αλλαγές μόδας!

Όμως, το σπουδαιότερο ίσως ερώτημα σε τοπικό επίπεδο είναι πόσα γήπεδα γκολφ χρειάζεται μια τουριστική περιφέρεια με στόχο να λειτουργούν όλα αποδοτικά (με ικανοποιητικές πληρότητες). Η αύξηση της προσφοράς γηπέδων δεν συνεπάγεται αυτόματα ανάλογη αύξηση της ζήτησης (γκόλφερ) ούτε και της αποδοτικότητας τους. Ένα γήπεδο ίσως έχει 100% πληρότητα. Ένα δεύτερο θα έχει γενικά χαμηλότερη και όσο ο αριθμός τους αυξάνεται η πληρότητα κάθε γηπέδου θα μειώνεται (ακόμα και με τις πιο ευνοϊκές συνθήκες) – μακροχρόνια τουλάχιστον.

Γεννάται, λοιπόν, το ερώτημα, πως (με τι υποθέσεις) γίνονται προβλέψεις του αριθμού γηπέδων που χρειάζεται η χώρα ή μια περιφέρεια; Πόσο σταθερή είναι η προβλεπόμενη τουριστική ζήτηση, γενικά, και των γκόλφερ, ειδικά, και για ποιόν χρονικό ορίζοντα; Πόσο βέβαιο είναι ότι το ποσοστό τουριστών υψηλών εισοδημάτων θα διατηρείται σταθερό ή θα αυξάνεται αντί να ελαττώνεται (η τωρινή ύφεση το τονίζει αυτό όπως και άλλες παλιότερες καταστάσεις κρίσεων – πολιτικών, ενεργειακών, κ.λ.π.); Λαμβάνεται υπόψη ο ανταγωνισμός άλλων χωρών ή άλλων περιφερειών της χώρας (που και σ’ αυτές ΄πουλά΄ η ‘θεωρία του γκολφ’ και δημιουργούν συνεχώς γήπεδα); ΄Η υποτίθεται ότι οι πράκτορες θα φέρνουν, πάση θυσία, γκόλφερ για να δουλεύουν τα γήπεδα της χώρας ειδικά; Πότε και για ποιες άλλες εγκαταστάσεις το έκαναν αυτό για να το κάνουν τώρα;

Όμως, για τους τουριστικούς προορισμούς, κρισιμότερη είναι η πλευρά της τουριστικής προσφοράς. Όπως η ζήτηση, επηρεάζεται κι αυτή από παράγοντες που δρουν μακροπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα – διαθεσιμότητα φυσικών, οικονομικών, ανθρωπογενών και πολιτισμικών πόρων, ύπαρξη εναλλακτικών, περισσότερο προσοδοφόρων, οικονομικών δραστηριοτήτων, προσδοκίες των επενδυτών για τη μελλοντική τουριστική ζήτηση. Βέβαια, η μέχρι τώρα εμπειρία έχει δείξει ότι το όραμα του γρήγορου, βραχυπρόθεσμου κέρδους έχει δράσει καταλυτικά στη διαμόρφωση επαρκούς τουριστικής προσφοράς σε πολλούς προορισμούς. Το ερώτημα, φυσικά, είναι, με τι κόστος έχει διαμορφωθεί αυτή η προσφορά και πόσο βιώσιμη είναι. Σ’ αυτά τα καίρια και κρίσιμα ζητήματα, που αφορούν και την περίπτωση των γηπέδων γκολφ, επικεντρώνεται η συζήτηση παρακάτω.

Η τουριστική προσφορά, άπαξ και διαμορφωθεί, δεν αλλάζει εύκολα χωρίς σημαντικό κόστος σε χρήμα, χρόνο, προσπάθεια και χάσιμο άλλων οικονομικών ευκαιριών που αναδύονται εν τω μεταξύ. Σε αντίθεση με τη ζήτηση, δηλαδή, η τουριστική προσφορά είναι σταθερή, δύσκολα μεταβλητή και ‘αδρανής’. Ένα ξενοδοχείο 1000 ατόμων δεν μπορεί να αυξηθεί (αυτόματα) να καλύψει ζήτηση 1500 ατόμων, ούτε να μειωθεί αν η ζήτηση είναι 200 άτομα ή να γκρεμισθεί αν δεν υπάρχει καθόλου ζήτηση.

Η δημιουργία και η λειτουργία τουριστικών εγκαταστάσεων απαιτούν φυσικούς και ανθρωπογενείς, τοπικούς και υπερτοπικούς, πόρους και επηρεάζουν τόσο την διαθέσιμη ποσότητα όσο και την ποιότητα τους. Οι πόροι αυτοί ‘εκτρέπονται’ από άλλες δραστηριότητες (π.χ. γεωργία) δεδομένου ότι είναι πεπερασμένοι (ή και φθίνοντες) και όχι άπειροι και πάντα διαθέσιμοι – για ορισμένο χρονικό διάστημα τουλάχιστον. Επιπλέον, ορισμένοι πόροι – π.χ. γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας ή καταλληλότητας για ειδικές καλλιέργειες – δεσμεύονται μόνιμα και μη αντιστρεπτά. Άπαξ και τεθούν σε μια χρήση δεν είναι δυνατόν αργότερα, όταν παύσει η αρχική δραστηριότητα, να χρησιμοποιηθούν εύκολα για άλλες δραστηριότητες διότι έχουν υποβαθμισθεί. Λογικό είναι, λοιπόν, οι τοπικές αποφάσεις για τη δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων να αποβλέπουν στην αποδοτική χρησιμοποίηση των διαθέσιμων πόρων, στην ελαχιστοποίηση του κόστους ευκαιρίας (εναλλακτικές χρήσεις στις οποίες θα μπορούσε να αποδώσουν περισσότερο) και στην αποφυγή αρνητικών βραχυχρόνιων και μακροχρόνιων επιπτώσεων σ’ αυτούς. Τα γήπεδα γκολφ είναι ιδανικό παράδειγμα να παρουσιασθούν αυτές οι επιπτώσεις.

Από τη στιγμή που μια έκταση γης γίνει γήπεδο γκολφ, αποκλείεται η χρήση της για άλλη παραγωγική δραστηριότητα – βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα. Και οι απαιτούμενες εκτάσεις είναι σημαντικές – π.χ. το γήπεδο που ετοιμάζεται στη Χερσόνησο έχει έκταση 720 στρέμματα. Φυσικά, δεν έχουν υπολογισθεί οι εκτάσεις που καταλαμβάνονται από άλλες δραστηριότητες οι οποίες αργά η γρήγορα αναπτύσσονται στην γύρω περιοχή (εμπόριο, υπηρεσίες, κ.λ.π.). Μακροπρόθεσμα, η γη (το έδαφος) χάνει την παραγωγική της ικανότητα (για καλλιέργειες, βοσκότοπους, δάση, κ.λ.π.) και περιορίζεται ο αριθμός των εναλλακτικών χρήσεων της αν η χρήση του γηπέδου αποβεί μη αποδοτική και παύσει να λειτουργεί. Αυτό συμβαίνει διότι ένα γήπεδο γκολφ χρησιμοποιεί και επηρεάζει αρνητικά ζωτικούς πόρους – έδαφος, οικοσυστήματα, αέρα και κυρίως νερό.

Οι επεμβάσεις που γίνονται αναγκαστικά στην υφιστάμενη βλάστηση στερούν το έδαφος από την αναγκαία φυτοκάλυψη. Το εκτεθειμένο και ακάλυπτο έδαφος υφίσταται διάβρωση και η συντήρηση του απαιτεί δυσανάλογη κατανάλωση πόρων – νερού, χρημάτων, προσπάθειας. Αν μια περιοχή δεν έχει κατάλληλο έδαφος (για τους χλοοτάπητες), μεταφέρεται χώμα από άλλες περιοχές. Αφαιρείται, δηλαδή, αυτός ο πόρος από άλλους χρήστες και επηρεάζονται οι χρήσεις γης σε άλλες περιοχές.

Για τη συντήρηση των χλοοταπήτων χρησιμοποιούνται ισχυρά αγροχημικά τα οποία επιβαρύνουν το έδαφος με τοξικές ουσίες που συνήθως βιοσυσσωρεύονται. Η εφαρμογή τους με ψεκασμό επιβαρύνει την τοπική ατμόσφαιρα και προκαλεί προβλήματα υγείας στους εργαζόμενους αλλά και στους γκόλφερ (πνευμονικά νοσήματα από την εισπνοή των σπρέυ). Φυσικά, οι καταναλωτές βλέπουν μόνο τις ρόδινες όψεις του σπορ αφού δεν υπάρχει σχετική ενημέρωση.

Όμως, ο κυριότερος πόρος ο οποίος δεσμεύεται βραχυπρόθεσμα και του οποίου η αλόγιστη χρήση μπορεί να έχει σημαντικές βραχυπρόθεσμες αλλά κυρίως μακροπρόθεσμες περιβαλλοντικές και κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις είναι το νερό. Για περιοχές, όπως η Κρήτη, η Νότια Πελοπόννησος, κ.α., που ανήκουν σε ημί-ξηρες ή ύφυγρες βιοκλιματικές ζώνες, το ζήτημα είναι κρίσιμο και ίσως επιδεινωθεί από την πιθανολογούμενη κλιματική μεταβολή. Η μη ορθολογική χρήση των διαθέσιμων υδατικών πόρων, σε συνδυασμό με τις βιοκλιματικές ιδιαιτερότητες, προκαλεί υποβάθμιση ή και ερημοποίηση γαιών. Σ’ αυτές τις περιοχές είναι επιτακτική η επιλογή όσο το δυνατόν λιγότερο υδροβόρων δραστηριοτήτων (σε συνδυασμό, φυσικά, με ορθολογική διαχείριση του νερού). Και ο τουρισμός δεν είναι τέτοια δραστηριότητα γενικά όταν η μέση ημερήσια κατανάλωση νερού του τουρίστα είναι 6-12 φορές μεγαλύτερη από αυτή του ντόπιου οι δε τουρίστες, σε περιόδους αιχμής, είναι πολλαπλάσιοι των μόνιμων κατοίκων…

Ένα γήπεδο γκολφ 18 οπών (ακόμα και τύπου desert golf – όπως αυτό της Χερσονήσου) απαιτεί τόσο νερό ετήσια όσο χρειάζονται 20.000 άνθρωποι (!) – ποσότητα ιδιαίτερα σημαντική σε περιοχές με προβλήματα επάρκειας νερού και ιδιαίτερα την καλοκαιρινή περίοδο (ελάχιστη βροχόπτωση και μέγιστη ζήτηση νερού από όλες τις χρήσεις). Συχνά, το νερό μπορεί να προέρχεται από γειτονικές περιοχές – αφαιρείται, δηλαδή, από παραγωγικές χρήσεις στον τόπο προέλευσης του!

Ο μεγαλύτερος χαμένος, όμως, είναι η γεωργία η οποία στην Ελλάδα είναι η πιο υδροβόρα δραστηριότητα αλλά με σημαντική συμβολή στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν. Ήδη ο πόρος ‘έδαφος’ περιορίζεται δραματικά κάθε χρόνο και, επιπλέον, το νερό που εκτρέπεται για τη λειτουργία και συντήρηση ενός γηπέδου γκολφ αφαιρείται από γεωργικές χρήσεις στην ίδια ή σε άλλες περιοχές (δεδομένου ότι οι υδατικοί πόροι δεν ακολουθούν διοικητικά όρια και καταλαμβάνουν μεγάλες εκτάσεις). Υποθέτοντας καλλιέργειες που απαιτούν 8-10 κ.μ. νερού ανά στρέμμα, το νερό που απαιτεί ένα τυπικό γήπεδο επαρκεί για άρδευση 150-250 στρεμμάτων καλλιεργήσιμης γης. Συγχρόνως, η γεωργία επιδοτείται για να αυξάνει την παραγωγικότητα της. Πως όμως θα συμβεί αυτό αν στερείται τον βασικότερο πόρο, το νερό; Να προστεθεί και το ενδεχόμενο οι γκόλφερ να καταναλώνουν εισαγόμενα οπωροκηπευτικά λόγω ανεπαρκούς εγχώριας παραγωγής ελλείψει νερού; Το τι θα συμβεί αν αυξηθεί ο αριθμός των γηπέδων – ιδιαίτερα σε περιοχές με προβλήματα επάρκειας νερού – είναι μάλλον αυτονόητο.

Η ανάλυση περιορίστηκε μέχρι τώρα στο γήπεδο γκολφ καθεαυτό αλλά δεν είναι δυνατό να αγνοηθεί η σταδιακή ανάπτυξη ποικίλων δραστηριοτήτων γύρω από τις αρχικές τουριστικές εγκαταστάσεις που καταλαμβάνουν γη και απαιτούν νερό (!) – άλλες τουριστικές εγκαταστάσεις, μόνιμες και παραθεριστικές κατοικίες, κ.λ.π. Άρα, το πρόβλημα θα μεγεθύνεται και θα καλούνται οι εκάστοτε άρχοντες να δίνουν λύσεις – τι λύσεις όμως θα δίνουν όταν το νερό είναι πεπερασμένο; Εδώ εγείρεται ένα γενικότερο σημαντικό ζήτημα: το δικαίωμα των δημοτικών αρχών να ‘παραχωρούν’ γεωτρήσεις σε συγκεκριμένες χρήσεις, όπως συμβαίνει τώρα. Στη βάση ποιας ανάλυσης των τωρινών και μελλοντικών απαιτήσεων σε νερό όλων των δραστηριοτήτων της περιοχής τους (αλλά και γειτονικών περιοχών) παίρνουν τέτοιες αποφάσεις; Το νερό, στην Ελληνική και στην Ευρωπαϊκή νομοθεσία, θεωρείται δημόσιο αγαθό που πρέπει να προστατεύεται και να χρησιμοποιείται συνετά τόσο για την υποστήριξη όλων των οικονομικών δραστηριοτήτων όσο και για τις οικολογικές και περιβαλλοντικές του υπηρεσίες, οι δε αποφάσεις διαχείρισης του να βασίζονται σε διαχειριστικά σχέδια λεκανών απορροής (πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Οδηγίας Πλαίσιο για το Νερό). Μια τωρινή απόφαση κάποιας δημοτικής αρχής μπορεί να αποβεί μοιραία αν άλλες χρήσεις – τωρινές και μελλοντικές – δεν θα μπορούν να αναπτυχθούν αποδοτικά (με το μικρότερο κόστος) λόγω έλλειψης του βασικότερου πόρου – του νερού.
Οι κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις είναι εξίσου σημαντικές με τις περιβαλλοντικές ιδιαίτερα επειδή τα γήπεδα γκολφ δημιουργούνται για ενίσχυση της τουριστικής ανάπτυξης μιας περιοχής. Πρώτον, ένα τέτοιο εγχείρημα απαιτεί σημαντικά χρηματικά ποσά τα οποία διατίθενται κυρίως από ιδιώτες επενδυτές (τοπικούς και μη) αν και συχνά συνδράμει και το κράτος (με διάφορους αναπτυξιακούς νόμους). Φυσικά, τα ποσά αυτά ‘εκτρέπονται’ από άλλες δραστηριότητες (κόστος ευκαιρίας). Το ρίσκο τέτοιων επενδύσεων είναι πολύ μεγάλο – ιδιαίτερα σε σχετικά μικρές και απομονωμένες γεωγραφικές ενότητες (όπως τα νησιά άσχετα από μέγεθος) – αν ληφθούν υπόψη η μεταβλητότητα, αβεβαιότητα και εποχικότητα της τουριστικής ζήτησης (υποχρησιμοποίηση των τουριστικών εγκαταστάσεων ένα σημαντικό μέρος του χρόνου) και η σχετική ‘αδράνεια’ της δημιουργούμενης προσφοράς.

Συγχρόνως, όμως, και οι άλλες βοηθητικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται – και εξαρτώνται από την βασική επένδυση, το γήπεδο γκολφ – ‘παρασύρονται’ από τη δυναμική και το ρίσκο της. Σε περίπτωση που δεν αποβεί επικερδής (δεν προσελκύσει τόσους πελάτες όσους προβλέφθηκαν), όλες οι βοηθητικές δραστηριότητες υφίστανται αρνητικές επιπτώσεις. Εν τω μεταξύ, όμως, έχουν χρησιμοποιηθεί, και ίσως αλλοιωθεί μόνιμα, οι φυσικοί πόροι της περιοχής στερώντας έτσι τη δυνατότητα εναλλακτικών δραστηριοτήτων που θα αντικαταστήσουν τις παλιές.

Τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα μιας δραστηριότητας στην τοπική οικονομία και κοινωνία εξαρτώνται από τις σχέσεις εισροών-εκροών που έχει με άλλες δραστηριότητες. Στην περίπτωση γηπέδων γκολφ αυτές περιλαμβάνουν την προμήθεια μηχανημάτων, αγροχημικών, ειδών διατροφής και ένδυσης, εξειδικευμένου προσωπικού, κ.λ.π. Εάν αυτά δεν παράγονται ή δεν παρέχονται τοπικά, τότε εισάγονται με αποτέλεσμα ένα σημαντικό μέρος των εσόδων του γηπέδου να ‘εξάγεται’ ξανά για την αγορά τους (άλλο γνώρισμα των τουριστικών επενδύσεων το οποίο είναι κρισιμότερο όσο μεγαλύτερο είναι το επενδυτικό ρίσκο). Στην Ελλάδα ο τουρισμός δεν είναι καθετοποιημένος ικανοποιητικά – για λόγους που ο χώρος αυτού του άρθρου δεν επιτρέπει να αναλυθούν. Έτσι αυξάνεται η εξάρτηση της λειτουργίας και αποδοτικότητας των τουριστικών εγκαταστάσεων από μεταβολές εξωτερικών παραγόντων (π.χ. αυξήσεις στις τιμές των εισαγόμενων αγροχημικών). Με άλλα λόγια, η βιωσιμότητα και η συμβολή των γηπέδων γκολφ στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής είναι αμφισβητήσιμα.

Οι περισσότερο αθέατες, και ίσως σοβαρότερες, επιπτώσεις του γκολφ – όπως και άλλων ‘εισαγόμενων’ δραστηριοτήτων – είναι η πολιτιστική αλλοίωση που επιφέρουν στις περιοχές υποδοχής (και όχι μόνο), η περαιτέρω εγκατάλειψη τοπικών δραστηριοτήτων και των κοινωνικών δικτύων που αυτές δημιουργούν και συντηρούν καθώς και η τουριστική μονοκαλλιέργεια. Συγκρούεται εδώ η σταδιακά εξαπλούμενη παγκοσμιοποίηση (ισοπέδωση τρόπων και τόπων ζωής) με την τοπικότητα και ιδιαιτερότητα που εδώ και καιρό διεθνείς και εθνικοί οργανισμοί και οργανώσεις προωθούν με ποικίλες πολιτικές ως μέσο ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού οι οποίες βοηθούν τους τόπους υποδοχής να διαφοροποιήσουν το προϊόν τους (βασική στρατηγική επιβίωσης στο σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον). Το ερώτημα απλά είναι: «θέλουμε να προσελκύσουμε τουρίστες να έλθουν να παίξουν γκολφ – κάτι που μπορούν να το κάνουν σε πολλά άλλα μέρη – ή για να δουν, να θαυμάσουν, και ίσως επιφανειακά να βιώσουν, τη φυσική και πολιτισμική ιδιαιτερότητα του τόπου μας;». Ίσως, το γκολφ θα μπορούσε να προωθηθεί ως ‘τονωτικό’ του τουριστικού προϊόντος περιοχών με φτωχό φυσικό και πολιτισμικό κεφάλαιο (με εξασφαλισμένη, φυσικά, επάρκεια βασικών πόρων). Το χρειάζονται όμως περιοχές που διαθέτουν τα δικά τους φυσικά και πολιτισμικά ‘τονωτικά’; Γιατί να πουλήσουν ένα παγκοσμιοποιημένο, τυποποιημένο τουριστικό προϊόν (με γήπεδα γκολφ!) αντί να προβάλουν την ασύγκριτη μοναδικότητα τους; Υπάρχουν ήδη αρκετές περιοχές-θύματα της παγκοσμιοποίησης και ισοπέδωσης της τουριστικής εμπειρίας. Χρειαζόμαστε κι άλλα;

Τελευταία μένουν το πιο κρίσιμα ερωτήματα: Ποιοι εμπλέκονται στις αποφάσεις χωροθέτησης γηπέδων γκολφ και στις συνεπαγόμενες αποφάσεις χρήσης των πόρων μιας περιοχής, στη βάση ποιας πληροφόρησης και ποιου γενικότερου αναπτυξιακού σχεδίου; Τι δικαιώματα έχουν οι τοπικές αυτοδιοικήσεις να χρησιμοποιούν υπερτοπικούς πόρους (π.χ., υπόγειο νερό, έδαφος); Πως ‘αποζημιώνονται’ οι περιοχές που προσφέρουν αυτούς τους πόρους; Έχουν κάποιο λόγο στην αναπτυξιακή διαδικασία οι ντόπιοι κάτοχοι, χρήστες και υπεύθυνοι τελικά των τοπικών πόρων; Έχουν σωστή, αμερόληπτη και πολύπλευρη ενημέρωση για να αντιμετωπίσουν σφαιρικά τέτοιες αποφάσεις και να προωθήσουν το ‘κοινό καλό’ διασφαλίζοντας την αειφόρο ανάπτυξη του τόπου τους;

Η θεωρία του ‘γκολφ περισσότερο γκολφ’ δεν θα πρέπει να σκιάσει τις φανερές, άμεσες και εφικτές – στα πλαίσια των τοπικών δυνατοτήτων – προτεραιότητες για τη βελτίωση και ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος των Ελληνικών τουριστικών προορισμών και, ίσως κυριότερα, της ποιότητας ζωής των κατοίκων τους – βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών, ορθολογική οργάνωση χρήσεων γης και υποδομών, έλεγχος της άναρχης ανάπτυξης τουριστικών και άλλων δραστηριοτήτων, αισθητικός έλεγχος όλων των επεμβάσεων στο χώρο. Τέτοιες και παρόμοιες λύσεις, που αποσκοπούν στην πολυλειτουργική και συμπληρωματική χρήση των πόρων και στις οποίες οι ντόπιοι έχουν σημαντικό έλεγχο, θα βοηθήσουν τον τουρισμό να αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου και να αναπτυχθεί ποιοτικά χωρίς την ανάγκη γηπέδων γκολφ που δεν είναι παντοτινά!
* Ελένη Καπετανάκη-Μπριασούλη, καθηγήτρια
Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
e-mail: e.briassouli@aegean.gr

Τί λέει το Γενικό Χωροταξικό Σχέδιο της Περιφέρειας
για την περιοχή της Αταλάντης

Δ.3. Χωροταξική οργάνωση
Δ.3.1. Αστική ανάπτυξη και Οικιστικό Δίκτυο:

Οικισμοί ή δίκτυα οικισμών
- Μικρές πόλεις 10 000 έως 20.000 κατ. / 3ο επίπεδο προγραμματισμού

- Αταλάντη - Λιβανάτες
Το δίπολο Αταλάντη - Λιβανάτες με έναν ήδη αστικό πόλο (Αταλάντη) και προβλεπόμενο πληθυσμό μέχρι και 20.000 κατ. το 2011. Ενισχύεται με το συντονισμό μιας ενότητας δυναμικού 30.000 κατ. και είναι ως προς το μέγεθος ισχυρό κέντρο 3ου επιπέδου.

Η περιοχή έχει σύνθετο γεωργικό και αστικό χαρακτήρα. Συνδέεται αναπτυξιακά με τον μεγάλο αγροτικό χώρο της λεκάνης του Βοιωτικού Κηφισού και την προτεινόμενη νέα ΒΕΠΕ της Γραβιάς / Αμφίκλειας και εξειδικεύεται στις ιχθυοκαλλιέργειες τόσο στη παραγωγή, με συμβατό τρόπο με το φυσικό και παραθεριστικό περιβάλλον της ακτής, όσο και τις υπηρεσίες υποστήριξης της δραστηριότητας αυτής για όλη την ενότητα του Μαλιακού-Β.Ευβοϊκού. Συμπληρωματική σημαντική δραστηριότητα είναι ο παραθεριστικός τουρισμός στην Παραλιακή ζώνη του διπόλου που εξυπηρετεί τις "εσωτερικές περιοχές" της ευρύτερης περιοχής του (Λιβαδειά - Αμφίκλεια κλπ.).

Ερώτηση του κ Μπένου στη Βουλή και οι απαντήσεις των υπουργείων

ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΕΝΟΣ
Βουλευτής Β’ Αθηνών – ΠΑΣΟΚ





Αθήνα, 6 Μαρτίου 2007



Προς
κο Στέφανο Σταμέλλο
μέλος των Οικολόγων Πράσινων



κε Σταμέλλο,


Σας αποστέλλω τις απαντήσεις
1. του Υφυπουργού ΕΣΔΔΑ κ. Α. Νάκου
2. της Υπουργού Τουριστικής Ανάπτυξης Φ. Πάλλη Πετραλιά και
3. του Υφυπουργού Οικονομίας και Οικονομικών κ Χρήστου Φώλια
σχετικά με το email σας για τη μεγάλη τουριστική επένδυση στον Έξαρχο Αταλάντης, το οποίο κατέθεσα στη Βουλή των Ελλήνων
Παρακαλώ σημειώστε ότι δεν έχουμε λάβει ακόμη απάντηση από το συνερωτώμενο ΥΠΕΧΩΔΕ – θα σας ενημερώσουμε όταν θα έχουμε και αυτή την απάντηση.



Με εκτίμηση


Σταύρος Μπένος


Μπουμπουλίνας 30, 10682 Αθήνα Τηλ: 2108254256, Φαξ: 2108254258
benos@otenet.gr / www.benos.gr



ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 25 Ιανουαρίου 2007
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΉΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Αριθμ. Πρωτ.: 300/2007


Ταχ. Διεύθυνση : Μεσογείων 109-111 ΠΡΟΣ
Ταχ. Κώδικας : 115 26, Αθήνα Βουλή των Ελλήνων
FAX : 2106912964 Διεύθυνση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου
Πληροφορίες : Χ. Καλπίδης Τμήμα Αναφορών
Τηλέφωνο : 2106964740



Θέμα: Μεγάλη τουριστική επένδυση στον Έξαρχο του Δήμου Αταλάντης Ν. Φθιώτιδας

Σχετικό: Αναφορά υπ’ αριθ. 1114/10-01-2007 του Βουλευτή κ Μπένου


Με την σχετική αναφορά, εκφράζονται φόβοι για περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις που μπορεί να αποφέρει μία τέτοιου μεγέθους επένδυση.
Σας ενημερώνουμε ότι, ζητήματα που σχετίζονται με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις εκφεύγουν από το πλαίσιο αρμοδιότητας του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης. Η ουσιαστική συμμετοχή του Υπουργείου εκδηλώνεται σε μεταγενέστερο στάδιο της επένδυσης.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με την ισχύουσα τουριστική νομοθεσία, εγκρίνεται η ίδρυση, η αδειοδότηση και η εποπτεία από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Ε.Ο.Τ, εφόσον έχουν προηγηθεί οι προβλεπόμενες περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις από τις υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ, δηλαδή η Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση και Αξιολόγηση και η Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων. Σημειώνεται ότι και για τις δύο εγκρίσεις απαιτείται η γνωμοδότηση πολλών φορέων, υποχρεωτικά δε, δημοσιοποιούνται με ευθύνη του οικείου Νομαρχιακού Συμβουλίου, για ενημέρωση των πολιτών και των φορέων που τους εκπροσωπούν σύμφωνα με την παρ.3 του άρθ.5 του ν.1650/86 όπως τροποποιήθηκε με το αρ.ς (παρ.1 εδ.δα) και αρθ.3 του ν.3010/02.
Σύμφωνα με την πρόσφατη σχετική μελέτη που εκπονήθηκε για λογαριασμό του ΕΟΤ το έτος 2002, για την τουριστική ανάπτυξη της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, το τουριστικό προϊόν της, χαρακτηρίζεται έντονα εποχιακό, συγκεντρώνοντας το 50% περίπου της τουριστικής παρουσίας το τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου. Κύρια αγορά για όλους τους τουριστικούς δήμους της Περιφέρειας αποτελεί η εσωτερική αγορά και κυρίως χώρες της Ε.Ε.
Το ξενοδοχειακό δυναμικό του νομού Φθιώτιδας από 196 μονάδες συνολικής δυναμικότητας 8.910 κλινών το έτος 1998, σταδιακά μειώθηκε σε 171 μονάδες δυναμικότητας 7.354 κλινών το έτος 2006 (πηγή Ξ.Ε.Ε.)
Ο ΕΟΤ χορήγησε συνολικά για περιοχές του νομού Φθιώτιδας μόνο τρεις Ειδικές γνωματεύσεις για την υπαγωγή αντίστοιχων τουριστικών επενδύσεων ίδρυσης/ επέκτασης ξενοδοχείων, συνολικής δυναμικότητας 220 κλινών, στις διατάξεις του αναπτυξιακού νόμου 3299/04. Κατά τα έτη 1998 μέχρι και τέλος του 2006 έχουν υπαχθεί στις διατάξεις των αναπτυξιακών νόμων συνολικά 12 τουριστικές επενδύσεις του νομού Φθιώτιδος.





Στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα του Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης έχουν ενταχθεί:
Στη δράση 2.2.2 συνολικά 30 επενδύσεις εκσυγχρονισμού μικρών τουριστικών καταλυμάτων στο νομό Φθιώτιδας συνολικού προϋπολογισμού 1.413.264,22 ευρώ και δημόσιας δαπάνης 560.011,24 ευρώ.
Στην δράση 2.2.3 συνολικά 3 τουριστικές επενδύσεις εκσυγχρονισμού της οργάνωσης τους (ηλεκτρονικός εξοπλισμός, διαχείριση πακέτων εναλλακτικών μορφών τουρισμού, προβολή έρευνα αγοράς κλπ.)
Στη δράση 5.3.1.1 (3.2.2) συνολικά 22 επενδύσεις εκσυγχρονισμού επιχειρήσεων εστίασης για την καθιέρωση και διάδοση της ελληνικής κουζίνας.
Σύμφωνα με τη ν.3299/04 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, στο νομό Φθιώτιδας οι επενδύσεις ίδρυσης/ επέκτασης ξενοδοχείων τριών αστέρων και άνω, αυτοκινητοδρομίων και θεματικών πάρκων ενισχύονται με ποσοστό επιχορήγησης 25%, ενώ οι επενδύσεις εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής ενισχύονται με ποσοστό επιχορήγησης 30%. Αναμένεται η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης με την οποία θα καθοριστούν με κριτήρια οι νομοί στους οποίους τα παραπάνω ποσοστά επιχορήγησης θα αυξηθούν κατά 10% ή 20% αντίστοιχα για μεσαίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Για επενδύσεις άνω των 50 εκατομμυρίων ευρώ, όπως και η αναφερόμενη επένδυση ύψους 2 δις ευρώ, προβλέπεται η υπαγωγή τους στα ειδικά καθεστώτα του άρθρου 9 του ν.3299/04 με Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις. Οι αποφάσεις αυτές τελούν υπό τη προϋπόθεση της προηγούμενης κύρωσης τους με Νόμο.
Με βάση τα προαναφερόμενα θεωρούμε ότι υπάρχουν και λειτουργούν ασφαλιστικές δικλείδες που συμβάλλουν στην μεγιστοποίηση των ωφελειών και την ελαχιστοποίηση των ζημιών από την τουριστική ανάπτυξη και σε αυτές περιλαμβάνονται και η ενεργός συμμετοχή των τοπικών φορέων αλλά και γενικότερα το ενεργό κίνημα των πολιτών που εκφράζει προβληματισμούς και ευαισθησίες σε αναπτυξιακά θέματα της τοπικής κοινωνίας.
Σε συνέχεια των παραπάνω σας επισυνάπτουμε και το υπ’αριθ. Α-138/17-01-2007 έγγραφο της Αγροτουριστικής Α.Ε. σχετικά με την συγκεκριμένη επένδυση.






Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ


ΦΑΝΗ ΠΑΛΛΗ ΠΕΤΡΑΛΙΑ



ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ Α.Ε
Εναλλακτική τουριστική ανάπτυξη

Αθήνα, 17-1-2007
Αρ. Πρωτ.: Α-138
Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης
Γραφείο Κοινοβουλευτικού Ελέγχου


Θέμα: «Μεγάλη Τουριστική Επένδυση στον Έξαρχο Αταλάντης»


Σε απάντηση της αναφοράς (αρ. 114/10-1-07) του Βουλευτή κ.. Μπένου σχετικά με το ως άνω θέμα σας γνωρίζουμε:

Η Εταιρεία «ΛΟΚΡΟΣ ΜΕΠΕ», ως εκπρόσωπος ομάδας διεθνών επενδυτών (Prufrock Investments και Europa Capital), προχωρά σε μια σημαντική επένδυση αγροτικής και τουριστικής ανάπτυξης, την ATALANTI HILLS, ύψους 2 δις ευρώ με την πλήρη ολοκλήρωση του έργου, σε μια έκταση 12.000 στρεμμάτων που αγοράστηκε πρόσφατα για το σκοπό αυτό, στο Δήμο Αταλάντης του νομού Φθιώτιδας.

Σύμφωνα με τη σχετική μελέτη σκοπιμότητας δημιουργείται ένα υψηλών προδιαγραφών αγροτικό και τουριστικό συγκρότημα, το οποίο αξιοποιεί τα χαρακτηριστικά μιας ολόκληρης αγροτικής περιοχής, δημιουργώντας ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική.

Συγκεκριμένα, με βάση το παραπάνω επενδυτικό σχέδιο, δημιουργούνται γήπεδα γκολφ, τουριστικά συγκροτήματα, αλλά και πρότυπες οικολογικές καλλιέργειες ελαιόδεντρων, αμπελώνων, δημητριακών, αρωματικών φυτών, με πρόβλεψη για μεταποίηση και τυποποίηση των προϊόντων αυτών, πρότυπο ελαιουργείο, πρότυπο οινοποιείο, αγορά τοπικών προϊόντων κ..τ.λ.

Το μοντέλο αυτό ανάπτυξης, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον τόσο για την ολοκληρωμένη τουριστική αξιοποίηση της ευρύτερης περιοχής, όσο και για την αγροτική εκμετάλλευση μεγάλων αγροτικών εκτάσεων που σήμερα είναι εγκαταλειμμένες.

Η «Αγροτουριστική Α.Ε.», στο πλαίσιο της αναπτυξιακής της φιλοσοφίας και των στόχων της, έχει υπογράψει συμφωνία συνεργασίας με την εταιρεία «ΛΟΚΡΟΣ ΜΕΠΕ», αναλαμβάνοντας το ρόλο τεχνικού συμβούλου της επένδυσης στα αντικείμενα που την αφορούν, ακριβώς γιατί πιστεύει στη σκοπιμότητα του έργου αλλά και στη βιωσιμότητα της όλης επένδυσης.
Εν κατακλείδι το όλο σχέδιο αποσκοπεί στην ανάδειξη της περιοχής, με σεβασμό στο περιβάλλον και την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του τόπου. Εξάλλου, η υλοποίηση του δεν θα αποτελεί ένα κλειστό παραθεριστικό σύστημα, αλλά ένα πολυδύναμο κέντρο ανοιχτό στην τοπική οικονομία και κοινωνία, οι οποίες θα επωφεληθούν τα μέγιστα – με τη δημιουργία εκατοντάδων νέων θέσεων απασχόλησης, οι περισσότερες από την τοπική αγορά εργασίας και την αποφασιστική ενίσχυση της τοπικής παραγωγής και εμπορικής αλλά και πολιτιστικής δραστηριότητας.

Επενδύσεις σαν αυτή έχει ανάγκη η περιφερειακή Ελλάδα, στο πλαίσιο μιας βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης που δεν θα αλλοιώνει ούτε το φυσικό περιβάλλον ούτε την παράδοση και πολιτιστική κληρονομιά του τόπου. Για το όλο σχέδιο έχουν ενημερωθεί οι τοπικές αρχές, οι οποίες και το καλωσορίζουν, είναι αυτονόητο δε ότι θα υπάρξει ευρύτερη ενημέρωση των τοπικών φορέων και των κατοίκων στην πορεία προς την υλοποίηση του.


Με εκτίμηση,



Μπριγκίτα Παπασταύρου
Πρόεδρος και Διυθύνουσα Σύμβουλος



Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Αθήνα 21 - 2 - 2007
Δ/ΝΣΗ ΕΓΚΡΙΣΗΣ & ΕΛΕΓΧΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ
ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Αριθμ. Πρωτ. 940
ΤΜΗΜΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
Προς
Ταχ. Δ/νση : Πλ. Συντάγματος τη Βουλή των Ελλήνων
Ταχ. Κώδικας : 10180 Διεύθυνση
Πληροφορίες : Π Λαμπρινός Κοινοβουλευτικού Ελέγχου
Τηλέφωνο : 2103332267 Τμήμα Αναφορών

Κοιν:
- ΥΠΕΣΔΔΑ, Γραφ.
Υπουργού
- ΥΠΕΧΩΔΕ, Γραφ.
Υπουργού
- Υπ. Τουριστικής
Ανάπτυξης, Γραφ.
Υπουργού
- Βουλευτή
κ. Σταύρο Μπένο

ΘΕΜΑ: Απάντηση στο Βουλευτή κ Σταύρο Μπένο.
Σχετ. Αναφορά με αριθμ. ΠΑΒ 1114/10-1-2007.

Σε απάντηση του ανωτέρω σχετικού, σας γνωστοποιούμε, ότι στο Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών δεν έχει υποβληθεί μέχρι σήμερα, αίτημα ενίσχυσης μεγάλης τουριστικής επένδυσης στην περιοχή του Δήμου Αταλάντης του νομού Φθιώτιδας.


Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ


ΧΡΗΣΤΟΣ ΦΩΛΙΑΣ


Εσωτερική διανομή:

1. Γραφείο Υπουργού κ. Γ. Αλογοσκούφη
2. Γραφείο Υφυπουργού κ Χρ. Φώλια
3. Γραφείο Γενικού Γραμματέα κ. Κων. Μουσουρούλη
4. Γραφείο Γενικής Διευθύντριας κας Μ. Μιχαλοπούλου
5. Διεύθυνση Έγκρισης και Ελέγχου Ιδιωτικών Επενδύσεων
Τμήμα Ενημέρωσης και Νομικών Θεμάτων
6. Γραφείο Κοινοβουλευτικού Ελέγχου

11 Ιαν 2008

Ο τουρισμός πρέπει να υπηρετεί
τον «συντονισμό της διεθνούς οικολογικής δράσης ...

και τον εναρμονισμό των πολιτικών
για την σωτηρία του πλανήτη"…


Προχωράει η Μεγάλη Τουριστική Επένδυση στην Αταλάντη, λένε. Πώς προχωράει; Με συσκέψεις στα επιτελικά γραφεία. Στο γραφείο του κ Νομάρχη παρουσία (ελαχίστων) στελεχών έγινε ενημέρωση από εκπροσώπους της εταιρείας «ΛΟΚΡΟΣ» (άλλαξε όνομα η Atalanti Hills;) Όμως δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα, όσο κι αν προσπαθούν να δημιουργήσουν κλίμα «αναπτυξιακό» και να μας πείσουν ότι πρόκειται για «την κότα με τα χρυσά αυγά»

Τι αφορά η επένδυση;

Πρόκειται καθαρά για μαζική οργανωμένη παραθεριστική κατοικία. Είναι γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια από διάφορα κέντρα προωθείται αυτό το μοντέλο της σύνθετης τουριστικής επένδυσης, που περιλαμβάνει ξενοδοχειακές μονάδες και σπίτια για πώληση, σε συνδυασμό με γήπεδα γκολφ. (Αυτό για τα γήπεδα γκολφ δεν το τονίζουν ιδιαίτερα, γιατί πονάει) Μ’ αυτόν τον τρόπο, οι επενδυτές μπορούν να πάρουν πίσω γρήγορα ένα σημαντικό κομμάτι του κεφαλαίου τους. Ένα σημαντικό επίσης ποσό προσδοκούν να το πάρουν μέσα από τις επιδοτήσεις. Το μοντέλο αυτό προβάλλεται ως το βασικό εργαλείο για την ανάπτυξη του τουρισμού στη χώρα μας. Ονειρεύονται μια Ελλάδα «Φλόριδα της Μεσογείου» ή «Δεύτερη Ισπανία». Η τουριστική ανάπτυξη της Ισπανίας χρησιμοποιείται από πολλούς σαν παράδειγμα. Πρόσφατα όμως η κυρία Υπουργός Τουρισμού τόνισε ότι το μοντέλο αυτό δεν μας αφορά Το μοντέλο της μαζικής παραθεριστικής κατοικίας, που υιοθετήθηκε πριν από μερικά χρόνια, οδήγησε την Ισπανία σε αδιέξοδα.

Έχει καμιά σχέση με τον αγροτουρισμό;

Ταυτόχρονα κάνουν συνεχείς αναφορές και προβάλουν την επένδυση ως καινοτόμο πρόγραμμα, ότι θα αξιοποιήσει τα υφιστάμενα παραδοσιακά τοπικά προϊόντα, που θα έχουν την ταυτότητα της περιοχής, ότι θα παράγει νέα προϊόντα σε οικολογική βάση. Προβάλουν την προστασία του περιβάλλοντος. Μιλούν για παραδοσιακούς οικισμούς(!!), υποδομές για βιολογικές καλλιέργειες, αλλά και για νέες τεχνολογίες που θα εισαχθούν από τη Γαλλία. Όλα αυτά, όπως και η επιμονή να περάσουν την ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΕ ως Τεχνικό Σύμβουλο της επένδυσης, δεν είναι τίποτα άλλο, παρά προσπάθειες να συσκοτίσουν και να κρύψουν το κύριο, που είναι τα γήπεδα γκολφ, τα υπερπολυτελή ξενοδοχεία και οι κατοικίες, και να μεγιστοποιήσουν έτσι τις επιδοτήσεις από το Δ ΚΠΣ


Η περιοχή των 22.000 στρεμμάτων (αρχικά μιλούσαν για 12.000…) τι είναι;
- Είναι περιοχή αμφισβητούμενου ιδιοκτησιακού καθεστώτος, σύμφωνα με τις αιτιάσεις του αρμόδιου δασαρχείου,
- κατά 60% τουλάχιστον δασική (το δημόσιο δεν έπαψε να είναι ιδιοκτήτης «κατά τεκμήριο» των δασικών εκτάσεων),
- με έντονο αρχαιολογικό ενδιαφέρον (στην ευρύτερη περιοχή έχουν γίνει και ανασκαφές)
- το δε Χωροταξικό Σχέδιο δεν προβλέπει ζώνη ΠΕΡΠΟ (Περιοχή Ειδικά Ρυθμιζόμενης ΠΟλεοδόμησης) στην περιοχή του Εξάρχου.

Ποιες θέσεις εργασίας;
Λένε για εφτά χιλιάδες θέσεις εργασίας μέχρι το τέλος του έργου. Δεν μπαίνουν στον κόπο βέβαια να μας αναλύσουν πώς προκύπτει το νούμερο, ποιες θέσεις εργασίας, για ποιους εργαζόμενους και μέχρι πότε. Οι εργαζόμενοι θα είναι κάτοικοι της περιοχής; Υπάρχει και για αυτό πρόβλεψη, τα φτηνά εργατικά χέρια με την οδηγία Μπολκενσταϊν Δεν μας λένε πόσες θέσεις εργασίας θα στερήσουν από άλλες μακροχρόνια παραγωγικές επενδύσεις, δεν μας λένε για τη συρρίκνωση των παράλιων περιοχών, για την ανταγωνιστική σχέση της επένδυσης με τις ήδη υπάρχουσες τουριστικές μονάδες της ευρύτερης περιοχής, από αγροτικές καλλιέργειες. ;;;;;;;άλλες τέτοιες

Είναι η επένδυση στα πλαίσια της βιώσιμης ανάπτυξης;
Δεν πρέπει να αδιαφορούν αυτοί που σχεδιάζουν για την εξασφάλιση του νερού, ως κοινωνικό αγαθό. Πώς είναι δυνατόν η κυβέρνηση με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά της ερημοποίησης να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την περιοχή, και από την άλλη να παρέχονται εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού για την ανάπτυξη πολυτελών εγκαταστάσεων και γηπέδων γκολφ. Να υποθέσουμε ότι κάποιοι προσπαθούν να θησαυρίσουν με την ιστορία των γκολφ σπαταλώντας το νερό και τη γη; Όταν με τα επίσημα στοιχεία του ΥΠΕΧΩΔΕ το 30% των εδαφών της χώρας μας απειλείται από την ερημοποίηση; Όταν όλα τα φαινόμενα δείχνουν ότι το μέλλον είναι δυσοίωνο για τα νερά, όταν η λειψυδρία είναι προ των πυλών;

Πού πρέπει η Φθιώτιδα να ρίξει το βάρος του τουρισμού;

Η Φθιώτιδα και η Ελλάδα δεν είναι σωστό να τρέξει, με το ίδιο τουριστικό προϊόν, πίσω από τις ανταγωνίστριες χώρες, την Ισπανία, την Τουρκία, την Μάλτα, την Κύπρο. Πρέπει να αναδείξει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα με πολυκεντρικότητα και αειφορία. Θέλει η Φθιώτιδα τουρισμό όλο τον χρόνο; Δεν θα τον εξασφαλίσει με τους τουρίστες, που θα έρχονται με την πλάτη γυρισμένη στην τοπική κοινωνία για να κλειστούν στα ξενοδοχεία και στα γήπεδα γκολφ. Που δεν θα καταναλώνουν ελληνικά προϊόντα. Θα το πετύχει αναδεικνύοντας τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, που είναι οι παράλιες και ορεινές της ομορφιές, που είναι ο ιαματικός της πλούτος, οι πολιτιστικοί και ιστορικοί της θησαυροί, οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού, ο πεζοπορικός και ορειβατικός τουρισμός στα πανέμορφα βουνά της. Το να πουλάμε τη γη μας, και μάλιστα σε περιοχές φυσικού κάλλους ή παραγωγικής καλλιέργειας, είναι μια κοντόφθαλμη προσέγγιση, αφού εκμεταλλευόμαστε τον πλούτο μας μια φορά και μετά τέρμα

ΠΡΟΧΩΡΑΕΙ Η ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΤΑΛΑΝΤΗ

Για την επένδυση που πρόκειται να γίνει στην περιοχή της Αταλάντης ενημερώθηκαν χθες στελέχη της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Φθιώτιδας. Ειδικότερα, όπως τονίσθηκε σε ευρεία σύσκεψη που πραγματοποιή8ηιε στο γραφείο του Νομάρχη η εταιρεία «ΛΟΚΡΟΣ» προτίθεται να προχωρήσει σε μια μεγάλη επένδυση η οποία, κατά την άποψή της, θα συμβάλει στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής.

Στη χθεσινή σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωπος της «Αγροτουριστικής ΑΕ» του Υπουργείου Τουρισμού κας Παπασταύρου και δύο ειδικοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι της εταιρείας «ΛΟΚΡΟΣ», που πραγματοποιεί την επένδυση κ. Σαββίδη, τρεις ειδικοί επιστήμονες τα περιφερειακής ανάπτυξης από τη Γαλλία και σύμβουλοι του Υπουργείου Τουρισμού.

Από την πλευρά της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, πέρα από τον κ Νομάρχη, συμμετείχαν ο Αντινομάρχης Παν. Ρίζος, ο Γενικός Διευθυντής της Ν.Α.Φ Νικ Χριστοδούλου και ο Δ/ντής Αγροτικής Ανάπτυξης Δημ Καρνάβας

Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης, οι εκπρόσωποι και τα στελέχη του επενδυτικού προγράμματος, ύψους περίπου 2 δις ευρώ, προέβησαν στην ενημέρωση σχετικά με την επένδυση σε όλα τα επίπεδα και υπογράμμισαν, ότι πρόκειται για ένα μεγαλόπνοο πρόγραμμα, καινοτόμο και πολύ αναπτυξιακό για την ευρύτερη περιοχή.

Στόχος τη επένδυσης είναι η αξιοποίηση των υφιστάμενων παραδοσιακών τοπικών προϊόντων και η αναζήτηση νέων σε οικολογική βάση

Παράλληλα, όπως τόνισαν, η επένδυση στοχεύει στην προστασία του περιβάλλοντος σε συνδυασμό με την παραγωγή βιολογικών προϊόντων, μέσα από σύγχρονους τρόπους καλλιέργειας

Η επένδυση, μέχρι της ολοκλήρωσής της, προβλέπει τη δημιουργία επτά χιλιάδων θέσεων εργασίας

Επιγραμματικά θα ανεγερθούν τρεις ξενοδοχειακές σύγχρονες μονάδες, τρία γήπεδα γκολφ, έξι χιλιάδες κατοικίες, σε παραδοσιακούς οικισμούς, και θα δημιουργηθούν οι υποδομές για βιολογικές καλλιέργειες σε έκταση 12,5 χιλιάδων στρεμμάτων, με τοπικά προϊόντα, που θα έχουν την ταυτότητα της περιοχής, με νέες τεχνολογίες που θα εισαχθούν από τη Γαλλία

Υπολογίζεται ότι στα τρία πρώτα χρόνια της εξέλιξης της επένδυσης θα δαπανηθούν 500 – 600 εκ.ευρώ

Ο Νομάρχης Αθανάσιος Χειμάρας χαρακτήρισε πολύ σημαντική την επένδυση αυτή για τον τόπο μας, αφού, πέρα από την προσφορά θέσεων απασχόλησης, θα θέσει τις βάσεις μιας νέας περιόδου αρμονικής συνύπαρξης του αστικού πληθυσμού με την ύπαιθρο χώρα

Ταυτόχρονα, εκτίμα ο ίδιος, θα παραχθούν υγιεινά προϊόντα νέας γενιάς και η περιοχή μας θα καταστεί πόλος έλξης επισκεπτών και τουριστών

Πηγή: εφημερίδα ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ 5/2/2007

Eπενδύσεις 2 δισ. ευρώ σε Aλατά, Aταλάντη, Aλκυονίδες

Αλατάς, Aταλάντη, Aλκυονίδες. Mε τρία «άλφα» να πρωταγωνιστούν στον τομέα των τουριστικών επενδύσεων ξεκίνησε δυναμικά το 2007 προσθέτοντας άλλα τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ στο συνολικό μπάτζετ της αναβάθμισης και του εκσυγχρονισμού του τουριστικού προϊόντος της χώρας μας. Παράλληλα χρονίζουσες επενδύσεις, όπως το Navarino Resort στη Mεσσηνία και το Cavo Sidero στην Tοπλού στην Kρήτη, ξεμπλόκαραν και υλοποιούνται.

Πακέτο
Tο τουριστικό επενδυτικό τοπίο στην Eλλάδα μπαίνει σε μια νέα εποχή, όπου σύνθετα, πολυτελή συγκροτήματα, ακολουθώντας τις απαιτήσεις των καιρών, υπόσχονται να ανεβάσουν τον πήχη της ποιότητας στο τουριστικό προϊόν, να προσφέρουν ένα ολοκληρωμένο «πακέτο» υπηρεσιών, να προσελκύσουν υψηλού εισοδήματος τουρισμό και να λανσάρουν ένα νέο προφίλ της χώρας μας στο εξωτερικό.

Στον Aλατά λοιπόν, το νησάκι συνολικής έκτασης 550 στρεμμάτων στον Παγασητικό κόλπο, θα δημιουργηθούν τρεις παραδοσιακοί οικισμοί. Tο νησάκι ανήκει στην Kοινότητα Tρικερίου, η οποία το εκμίσθωσε για 65 χρόνια στον επενδυτικό όμιλο «U-5 Aνώνυμη Ξενοδοχειακή και Tουριστική Eταιρεία». Στο σχήμα φέρεται να μετέχουν γνωστοί Kύπριοι επιχειρηματίες, μεταξύ των οποίων οι κ.κ. Aιμίλιος Eλληνας του ομίλου χρηματιστηριακών, ασφαλιστικών, επενδυτικών εταιρειών και Iωάννης Στρογγυλός του τομέα του real estate, πρώην πρόεδρος της Tράπεζας Aνάπτυξης Kύπρου.

Πρόκειται για μια υψηλών προδιαγραφών 5άστερη ξενοδοχειακή μονάδα-θέρετρο, 427 δωματίων που θα αναπτυχθεί σε έκταση 26.000 τ.μ. και θα έχει τη μορφή τριών μικρών παραδοσιακών πηλιορείτικων οικισμών. H πλευρά των επενδυτών δηλώνει ότι μέχρι σήμερα έχει επενδύσει 1,5 εκατ. ευρώ για τον σχεδιασμό του έργου και την έκδοση των σχετικών αδειών και μελετών και απομένει η έκδοση των πολεοδομικών αδειών προκειμένου οι εργασίες, ύψους 47 εκατ. ευρώ, να ξεκινήσουν μέσα στο 2007.

Στην Aταλάντη, έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες σε ένα τμήμα της περιοχής των 12.500 στρεμμάτων που έχει αγοράσει ο όμιλος «Λοκρός», ο οποίος και θα υλοποιήσει την επένδυση, με στόχο να ενταθούν το επόμενο διάστημα. H πρώτη φάση των επενδύσεων προγραμματίζεται να έχει ολοκληρωθεί μέσα στο 2008, ενώ μέχρι το τέλος του 2009 θα έχουν ολοκληρωθεί τα ξενοδοχεία και τα γήπεδα γκολφ.

Τρία ξενοδοχεία
Στο σύνολό του το έργο περιλαμβάνει τρία ξενοδοχεία, γήπεδα γκολφ, ανοιχτό αρχαίο θέατρο, βιοτεχνίες επεξεργασίας τοπικών προϊόντων, 6.000 κατοικίες σε παραδοσιακούς οικισμούς, επενδύσεις που θα ξεπεράσουν τα 2 δισ. ευρώ με αφετηρία τα 600 εκατ. ευρώ την πρώτη τριετία και δημιουργία, με την ολοκλήρωση της επένδυσης, 7.000 θέσεων εργασίας. Στον σχεδιασμό της επένδυσης έχουν συμβάλει ξένοι επιστήμονες, Γάλλοι ειδικοί αλλά και το υπουργείο Tουριστικής Aνάπτυξης, μέσω της Aγροτουριστικής A.E.

O όμιλος υπογραμμίζει ότι όλα είναι έτοιμα για να αρχίσει η υλοποίηση του σχεδίου, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στον αναπτυξιακό νόμο για χρηματοδότηση.

Παράλληλα, αναζωπυρώνεται το επενδυτικό ενδιαφέρον που είχε εκδηλωθεί και παλαιότερα για την περιοχή στις Aλκυονίδες νήσους. Eπιχειρηματικό σχήμα στο οποίο πρωτοστατεί Kύπριος επενδυτής, ο οποίος από το 2005 είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον να δημιουργήσει πολυτελή ξενοδοχειακή μονάδα και παραθεριστικές κατοικίες στο νησάκι Zωοδόχος Πηγή, το μεγαλύτερο σε έκταση από τα υπόλοιπα του συμπλέγματος, έρχεται στο προσκήνιο. Tοπικοί παράγοντες από την Πελοπόννησο αλλά και τη Φωκίδα επιζητούν την τουριστική ανάπτυξη των Aλκυονίδων, που εκτιμούν ότι θα προσελκύσει περισσότερο τουρισμό στην ευρύτερη περιοχή, πάνω και κάτω από το «αυλάκι». Πρόσφατα μάλιστα ολοκληρώθηκε και η κατασκευή συγκροτήματος 200 διαμερισμάτων σε έκταση 14.000 τ.μ. στο Ξυλόκαστρο Kορινθίας από την εταιρεία Lamda Estate Development.

TOYPIΣTIKEΣ EΠIXEIPHΣEIΣ MEΣΣHNIAΣ
Στη Bουλή για 146 εκ. ευρώ

Θα επιδοτηθεί κατά πάσα πιθανότητα με το ποσό των 146 εκατ. ευρώ η επένδυση Navarino Resort, της οικογένειας Kωνσταντακόπουλου, που υλοποιείται μέσω των TEMEΣ («Tουριστικές Eπιχειρήσεις Mεσσηνίας AE»), και συζητείται στη Bουλή.

Kατά την επεξεργασία του νομοσχεδίου με το οποίο κυρώνονται οι κοινές υπουργικές αποφάσεις για την υπαγωγή της TEMEΣ AE στο άρθρο 9 του ν.3299/2005 «Kίνητρα Iδιωτικών Eπενδύσεων για την Oικονομική Aνάπτυξη και την Περιφερειακή Σύγκλιση», υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκαν οι βουλευτές της NΔ και του ΠAΣOK, με τους δεύτερους να εκφράζουν επιφυλάξεις για την «κατάτμηση» της επένδυσης σε τέσσερα επενδυτικά σχέδια.

O υφυπουργός Oικονομίας, Xρήστος Φώλιας, που έκανε και την εισήγηση, επεσήμανε ότι είτε με ένα επενδυτικό σχέδιο είτε με τέσσερα, η διαφορά στην επιχορήγηση θα ήταν μικρή ενώ το KKE ισχυρίζεται ότι αποτελεί πρόκληση η επιχορήγηση αυτή την ώρα που η κυβέρνηση δεν ικανοποιεί πρωτογενή αιτήματα του λαού και εκτιμά ότι η περιοχή δεν θα ωφεληθεί από την επένδυση, αλλά θα συνθλιβούν οι μικρές τουριστικές επιχειρήσεις.

Στο μεταξύ, οι εργασίες στην περιοχή του Pωμανού, όπου θα κατασκευαστεί ένα γήπεδο γκολφ 18 οπών, ένα ξενοδοχείο, δύο παραθεριστικά «χωριά», διαμερίσματα, μονάδες χρονομερισματικής μίσθωσης και πάνω από 100 βίλες και περιλαμβάνεται στην πρώτη φάση του έργου, έχουν ήδη ξεκινήσει. Στη συνέχεια, θα αναπτυχθούν και οι άλλες τρεις ανεξάρτητες περιοχές, στο ίδιο πρότυπο με ξενοδοχεία, γήπεδα γκολφ και τουριστικές κατοικίες όλων των τύπων. H επένδυση θα γίνει σε περίπου 3.000 στρέμματα και θα ανέλθει στα 600 εκατ. ευρώ.

Το Navarino Resort ξεκίνησε
Στα τέλη του 1997 κατατέθηκε η πρώτη αίτηση για την υλοποίηση της μεγάλης τουριστικής επένδυσης της Mεσσηνίας για να φθάσουμε μόλις φέτος να ξεπεραστούν και τα τελευταία εμπόδια. Ο Bασίλης Kωνσταντακόπουλος χρειάστηκε σε διάστημα 25 χρόνων να αγοράσει εκτάσεις από 1.280 ιδιοκτήτες.

TOΠΛOY
Oι Aγγλοι ξεκίνησαν

Ξεκίνησαν οι εργασίες για το «Kάβο Σίδερο», τη μεγάλη επένδυση του 1,2 δισ. ευρώ, που υλοποιεί η αγγλική εταιρεία Loyalward Ltd, σε έκταση 26.000 στρ., που ανήκει στο ίδρυμα «Παναγία η Aκρωτηριανή» και συστάθηκε από την Iερά Mονή Tοπλού.

Tο έργο περιλαμβάνει 7.000 κλίνες οι οποίες θα κατανεμηθούν σε 5 τουριστικά χωριά με ξενοδοχεία, επιπλωμένα διαμερίσματα και τουριστικές επαύλεις, 3 γήπεδα γκολφ διεθνών προδιαγραφών, συνεδριακό κέντρο, υπαίθριο θέατρο, περιβαλλοντικό και πολιτιστικό κέντρο και αθλητικό κέντρο με σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις και αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες διεθνείς επενδύσεις που έχουν προταθεί σήμερα στην Eλλάδα και γενικότερα στη Nότια Eυρώπη.

Επενδύσεις Σε καλό δρόμο βρίσκονται και άλλες επενδύσεις που έχουν ξεκινήσει κατασκευαστικοί όμιλοι και αφορούν τη δημιουργία παραθεριστικών κατοικιών: H J&P Development (του ομίλου Aβαξ) έχει αναλάβει συγκροτήματα στις Σπέτσες και στα Xανιά Kρήτης (Pasiphae Village), η Iκτίνος Eλλάς στον όρμο Φανερωμένης στη Σητεία Kρήτης, η Sarbo Development της οικογένειας Σαραντοπούλου στην Πάρο, ο όμιλος Cybarco στο Mάλεμε της Kρήτης και στη Pόδο. Παράλληλα, η εταιρεία του ομίλου Kοπελούζου συνεχίζει τα έργα εξοχικών κατοικιών στη Nάξο και τη Mύκονο, ενώ η ΓEK προχωρά την κατασκευή δύο συγκροτημάτων στην Πάρο.

Επενδύσεις 3 δισ. από ξένους στον τουρισμό

19/09/2006
Philoxenous.gr

Eπενδυτικά σχέδια 3 δισ. ευρώ στον τουρισμό και στο real estate έχουν προς υλοποίηση στην Eλλάδα ξένοι επενδυτικοί όμιλοι, υπό την προϋπόθεση ότι θα αρθούν προβλήματα στη γραφειοκρατία και θα καλυφθεί το ελλιπές νομοθετικό πλαίσιο. Tην Πέμπτη η νεοσυσταθείσα Ένωση Ξένων Eπενδυτών στον Tουρισμό θα ανακοινώσει τους σκοπούς και τους στόχους της. «Συντονισμένη επίθεση» εναντίον της γραφειοκρατίας και των νομοθετικών αγκυλώσεων που συναντούν στην Eλλάδα αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν οι ξένοι επενδυτές που προτίθενται να δραστηριοποιηθούν στην Eλλάδα. Oι ξένοι προχωρούν στη δημιουργία Eνωσης, που στόχο θα έχει την επίτευξη αλλαγών στα ισχύοντα θεσμικά πλαίσια.

Πρόκειται για το Foreign Investments in Tourism Association/FITA (Eνωση Ξένων Eπενδυτών στον Tουρισμό) με 4μελές διοικητικό συμβούλιο, ένα νεοσύστατο λόμπι ξένων επενδυτών (κατασκευαστικών, επενδυτικών φορέων, κ.λπ.) οι οποίοι σχεδιάζουν να τοποθετήσουν στην Eλλάδα 3 δισ. ευρώ με εγκαταστάσεις στον χώρο του τουρισμού και του real estate αν ξεπεραστούν τα προβλήματα που οι ίδιοι έχουν συναντήσει στην υλοποίηση μεγάλων επενδύσεων τους στην Eλλάδα.

Τα πρώτα μέλη της Eνωσης αποτελούν 12 επενδυτικοί φορείς ενώ την ερχόμενη Πέμπτη σε συνέντευξη Tύπου θα παρουσιάσουν αναλυτικά τα μέλη της ένωσης και τα σχέδιά τους. Kοινό σημείο των μελών της Eνωσης στο οποίο τέμνονται τα επενδυτικά ενδιαφέροντα των εν λόγω επιχειρηματιών είναι ο τουριστικός κλάδος και το real estate.Eνα από τα βασικά σημεία των επενδυτικών σχεδίων που οι ίδιοι έχουν κατά καιρούς προτείνει συναντώντας την αδιαφορία της πολιτείας ή και την αδυναμία της νομοθεσίας είναι η δημιουργία παραθεριστικών κατοικιών

Η απουσία ελκυστικού θεσμικού πλαισίου ανάπτυξης συγκροτημάτων παραθεριστικής κατοικίας και τουριστικών συγκροτημάτων, σε συνδυασμό με τη δυναμική της αγορά στην Eλλάδα και στο εξωτερικό στον τομέα αυτό, αποτελεί το κύριο πρόβλημα της σημερινής κατάστασης και του αδιεξόδου που υπάρχει σε σχέση με τις επενδύσεις.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας ΗΜΕΡΗΣΙΑ εκπρόσωποι των επενδυτών επισημαίνουν τα ιδιαίτερα γραφειοκρατικά προβλήματα της ελληνικής αγοράς, την ελλιπή νομοθεσία που συνάντησαν, που έχει να κάνει κυρίως με το YΠEXΩΔE, κ.λπ. ενώ επισημαίνουν ότι η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να λειτουργήσει ως προπομπός και άλλων επενδύσεων.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες.
Σύμφωνα με τη μέχρι τώρα εμπειρία από την εμφάνιση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων στον ελληνικό τουρισμό έχει διαπιστωθεί ότι η γραφειοκρατία αποτελεί ένα σημαντικό μέρος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι επενδύσεις στη χώρα μας, ωστόσο δεν είναι το μόνο. Σε πολλές περιπτώσεις στο παρελθόν οι επενδυτές ζητούσαν ανέφικτες παραχωρήσεις ενώ δεν εξέλειπαν και οι περιπτώσεις που μεγάλες επενδύσεις δεν υλοποιόντουσαν χρησιμοποιώντας το πρόσχημα της γραφειοκρατίας ενώ ο βασικός λόγος ήταν ότι δεν υπήρχαν τα αντίστοιχα κονδύλια.

Το πρώτο Δ.Σ. αποτελούν τα ιδρυτικά μέλη της Eνωσης Ξένων Eπενδυτών στον Tουρισμό είναι:
• ο κ. Π. Παπαδάκος από την η εταιρεία Greek Life Style Investments νοτιοαφρικανικών συμφερόντων για επενδύσεις στην Πελοπόννησο,
• ο κ. Pinedo της Resde Development ισπανικών συμφερόντων με ενδιαφέρον για ξενοδοχεία και παραθεριστικές κατοικίες,
• ο κ. Bαντεβέγκε της Green Well βελγικών συμφερόντων για επενδύσεις στην Kρήτη και
• ο κ. Γ. Παπαπολίτης η αμερικανική Trident για τουριστικά συγκροτήματα

Στα μέλη είναι μεταξύ άλλων εκπρόσωποι από τις:
• Minoan PLC για την επένδυση στο Kάβο Σίδερο στον νομό Λασιθίου.
• G.R. Golfing η οποία δημιούργησε το Project Kilada Hills στην Πελοπόννησο και προωθεί τη δημιουργία γηπέδου γκολφ στην Eρμιόνη.
• Atalanti Hills κοινοπραξία αμερικανικών, βρετανικών και ομογενειακών κεφαλαίων στην περιοχή της Aταλάντης.
• Albatros εταιρεία αυστραλιανών συμφερόντων για ολοκληρωμένη επένδυση στην Πρέβεζα.

Στην Ενωση συμμετέχουν μεταξύ άλλων οι:
- Greek Life Style Investment Eταιρεία νοτιοαφρικανικών συμφερόντων για τουριστικές επενδύσεις στην Πελοπόννησο
- Albatros Eταιρεία αυστραλιανών συμφερόντων για ολοκληρωμένη επένδυση στην Πρέβεζα
- Green Well Εταιρεία βελγικών συμφερόντων για επενδύσεις στην Kρήτη και
- Atalandi Hills Kοινοπραξία αμερικανικών, βρετανικών και ομογενειακών κεφαλαίων στην περιοχή της Aταλάντης για τουριστικές και παραθεριστικές εγκαταστάσεις
- Minoan PLC Πρώην Loyalword για την επένδυση στο Kάβο Σίδερο στον νομό Λασιθίου.
- G.R. Golfing Δημιούργησε το Project Kilada Hills στην Πελοπόννησο και προωθεί τη δημιουργία γηπέδου γκολφ στην Eρμιόνη
- Trident Η αμερικανική εταιρεια για τουριστικά συγκροτήματα σε συνδυασμό με παραθεριστικές κατοικίες.
- Rosde Development Iσπανικών συμφερόντων με ενδιαφέρον για ξενοδοχεία και παραθεριστικές κατοικίες

Oι παραθεριστικές κατοικίες και γενικότερα το real estate αποτελούν κυρίαρχο στοιχείο των επενδυτικών σχεδίων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους οι ξένοι επενδυτές. H Ένωση Ξένων Eπενδυτών στον Tουρισμό αποσκοπεί όχι μόνο στην επίλυση των προβλημάτων των επενδυτικών σχεδίων των μελών της, αλλά και να λειτουργήσει ως οιωνός και άλλων επενδύσεων στον ελληνικό τουρισμό.

Θεσμικό πλαίσιο. Tο ελλιπές και αναχρονιστικό νομοθετικό πλαίσιο αποτελεί τη σημαντικότερη παράμετρο στο να παραμένουν ασαφή τα όρια μεταξύ του μύθου και της πραγματικότητας για τις επενδύσεις στην Eλλάδα.

ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗ
ΣΤΟΝ ΕΞΑΡΧΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΤΑΛΑΝΤΗΣ Ν. ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ

Ανακοινώθηκε επίσημα από τον κ Νομάρχη στο 4ο Αναπτυξιακό Συνέδριο της Περιφέρειας με θέμα «Τουρισμός και Ανάπτυξη» ότι ετοιμάζεται μεγάλη επένδυση στην περιοχή του Εξάρχου της Αταλάντης από την Εταιρεία Atalanti Hills, ελληνοβρετανικών συμφερόντων, που ξεπερνά τα 2 δις ευρώ και με τεχνικό σύμβουλο της επένδυσης την ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΕ.

Σύμφωνα με τη δήλωση του κ Χειμάρα, σε μια έκταση 12 χιλιάδων στρεμμάτων θα δημιουργηθούν υπερπολυτελή ξενοδοχεία, ένα συγκρότημα με παραθεριστικές κατοικίες (σε 1500 τις ανεβάζει η ίδια η Atalanti Hills), τρία γήπεδα γκολφ, βιολογικές καλλιέργειες, επισκέψιμο οινοποιείο, επεξεργασία αρωματικών φυτών με μονάδα τυποποίησης και μαγαζιά καθώς και 45 χιλιόμετρα μονοπατιών. Όλοι καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για μια πόλη τουλάχιστον 6000 κατοίκων.

Μας εντυπωσιάζει η άνεση με την οποία εκφράζεται ο κ Νομάρχης. Χωρίς καμιά επιφύλαξη λέει ότι «η υλοποίηση αυτής της επένδυσης λειτουργεί κανονικά» και εκφράζει την ικανοποίησή του, γιατί θα δοθεί ώθηση στον τουρισμό στη Φθιώτιδα και θα δημιουργηθούν εκατοντάδες θέσεις εργασίας. Έτσι, γενικά και αόριστα.

Μας εντυπωσιάζει όμως περισσότερο γιατί μια τέτοιου μεγέθους επένδυση για «ανάπτυξη» της περιοχής (α) απλά ανακοινώθηκε, αντί να αποτελέσει αντικείμενο ευρείας ενημέρωσης και δημόσιας συζήτησης και διαβούλευσης από πολύ καιρό πριν, μια που οι επιπτώσεις της στο περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία της ευρύτερης περιοχής θα είναι πολύ σημαντικές και (β) δεν έχει συζητηθεί καμιά εναλλακτική λύση βιώσιμης ανάπτυξης της περιοχής που να αφορά τις τοπικές κοινωνίες στα πλαίσια χωροταξικού σχεδιασμού και σε περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο. Έστω και καθυστερημένα, λοιπόν, εκτιμούμε ότι πρέπει να ενημερωθεί άμεσα και εκτενώς η τοπική κοινωνία για τις επιπτώσεις αυτής της επένδυσης και για τις εναλλακτικές επιλογές ανάπτυξης που προσφέρονται.

Γνωρίζουμε πολύ καλά, και θα το γνωρίζουν όλοι οι αρμόδιοι, ότι παρόμοιες επενδύσεις σχεδιάζονται σ’ όλη την Ελλάδα γιατί η κτηματαγορά έχει αναδειχθεί σε πρωταγωνιστή «αξιοποίησης» κάθε γωνιάς της χώρας. Διάφορες περιοχές, ακόμα και προστατευόμενες, είναι στο στόχαστρο «μεγάλων» ξένων, αλλά και Ελλήνων, επενδυτών, που ονειρεύονται να εγκαταστήσουν στα πιο παρθένα μέρη της χώρας χιλιάδες βίλες, γήπεδα γκολφ, συνεδριακά κέντρα, θαλασσοθεραπείες, υπερπολυτελή ξενοδοχεία και εμπορικά πάρκα. Πρόκειται για μικρές πόλεις παραθεριστικού χαρακτήρα, που θα εγκλωβίζουν τους πελάτες σ’ ένα κλειστό σύστημα, το οποίο δεν θα έχει καμιά σχέση με την τοπική οικονομία και κοινωνία. Το κάθε συγκρότημα θα διαχειρίζεται όλες τις οικονομικές δραστηριότητες που αφορούν στις προμήθειες, το εμπόριο, την ψυχαγωγία, τη διατροφή, τη μετακίνηση, και τις εκδρομές των πελατών.

Δυστυχώς οι επενδυτές βρίσκουν πρόθυμους συμμάχους στην κυβέρνηση, στην αντιπολίτευση, στην αυτοδιοίκηση, στις μελετητικές εταιρείες, αλλά στην πραγματικότητα η «φέρουσα ικανότητα» κάθε περιοχής έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα σχέδιά τους. Κατασπατάληση των υδατικών και εδαφικών πόρων (με εμφανέστατο τον κίνδυνο υφαλμύρωσης και πτώσης των υδροφορέων όπως και υποβάθμισης του εδάφους και ερημοποίησης), αλλοίωση του φυσικού τοπίου, υποβάθμιση των οικοσυστημάτων, άστοχη αλλαγή των χρήσεων γης και αποχαρακτηρισμός δασικών περιοχών, μεγάλες απαιτήσεις σε ενέργεια, περιορισμός των δυνατοτήτων αυτοδύναμης βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης και αρνητικές συνέπειες στη τοπική οικονομία είναι μόνο μερικά από τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργούνται.

Μερικά ερωτήματα που θα έπρεπε να απασχολήσουν κάθε αρμόδιο φορέα αλλά και την κοινωνία των ενεργών πολιτών για την επένδυση στον Έξαρχο είναι:
- Έχει ελεγχθεί/τεκμηριωθεί η συμβατότητα της επένδυσης με το Χωροταξικό Σχέδιο Στερεάς Ελλάδας;
- Έχει εκπονηθεί και εγκριθεί (κατόπιν ανοικτής δημόσιας διαβούλευσης πάντα) ΣΧΟΑΑΠ της περιοχής Αταλάντης;
- Έχουν συζητηθεί εναλλακτικές λύσεις ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής με κατάλληλη αειφορική αξιοποίηση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων της;
- Διασφαλίζεται η αειφορία των φυσικών και άλλων πόρων της ευρύτερης περιοχής από τη συγκεκριμένη χρήση της επένδυσης; Η εκτεταμένη αλλαγή χρήσης γης (12.000 στρέμματα) και η καταστροφή της παρθένας βλάστησης, είναι σίγουρο ότι θα επιφέρει σημαντική επιβάρυνση στους φυσικούς πόρους, όπως προαναφέρθηκε, με κύριες αυτές στους υδατικούς πόρους, το έδαφος και τα οικοσυστήματα. Οι συνέπειες αυτής της επιβάρυνσης είναι κυρίως οικονομικές και αναπτυξιακές. Θα στερηθούν αυτούς τους πόρους εναλλακτικές δραστηριότητες να αναπτυχθούν τώρα και στο μέλλον και θα εκτραπούν χρηματικοί πόροι, που θα μπορούσαν να στηρίξουν αυτές τις εναλλακτικές αντί για τη συγκεκριμένη επένδυση.
- Πως λαμβάνονται αναπτυξιακές αποφάσεις και γίνονται δεσμεύσεις για υδροβόρες δραστηριότητες, χωρίς να έχει εκπονηθεί προηγουμένως το Σχέδιο Διαχείρισης Υδατικών Πόρων του Υδατικού Διαμερίσματος Στερεάς Ελλάδας σύμφωνα με την Οδηγία-Πλαίσιο για το Νερό του 2000; Είναι γνωστό ότι ένα γήπεδο γκολφ 18 οπών στη Μεσογειακή ζώνη χρειάζεται τόσο νερό όσο μια πόλη 5-10 χιλιάδων κατοίκων (περίπου ένα εκατομμύριο κυβικά μέτρα). Είναι επίσης γνωστό ότι η Στερεά Ελλάδα συνολικά αλλά και η συγκεκριμένη περιοχή, σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΧΩΔΕ, θεωρείται ελλειμματική σε ό,τι αφορά το υδρολογικό ισοζύγιο. Στις παράλιες περιοχές αντλείται υφάλμυρο νερό ακατάλληλο για πόση. Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης, η περιοχή της Λοκρίδας ανήκει στις περιοχές της Ελλάδας αυξημένου κινδύνου (κίτρινη ζώνη) λόγω αλάτωσης των εδαφών.
- Έχει ενημερωθεί η κοινή γνώμη για τις σοβαρές περιβαλλοντικές (φυτοφάρμακα, μεταλλαγμένα ή εισαγόμενα γρασίδια, κατανάλωση νερού, εδάφους, ενέργειας, παραγωγή αποβλήτων, κ.λ.π.) και κοινωνικο-πολιτιστικές επιπτώσεις των γηπέδων και των θερέτρων γκολφ γενικά και της συγκεκριμένης επένδυσης ειδικά;
- Έχει ενημερωθεί η τοπική κοινωνία (άρχοντες και αρχόμενοι) τι είδους και για ποιον είναι οι περίφημες θέσεις εργασίας στην επένδυση;
- Μόνο αυτά τα οφέλη θα έχει η τοπική κοινωνία; Δεν υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας; Ποιοι θα καρπωθούν τα οφέλη της επένδυσης;
- Και μόνο οφέλη έχει μια επένδυση; Γιατί δεν αναφέρονται όλα τα στοιχεία που συνθέτουν το συνολικό κόστος (συμπεριλαμβανομένων των υποδομών, περιβαλλοντικού κόστους, ενέργειας και νερού, κ.α.) και ποιος θα το αναλάβει;
- Έχει ληφθεί γενικά υπόψη η φυσική, οικονομική, κοινωνικο-πολιτιστική “φέρουσα ικανότητα” της περιοχής σε υλικο-τεχνικές και κοινωνικές υποδομές για την αποφυγή αρνητικών βραχυχρόνιων και μακροχρόνιων επιπτώσεων;
- Ποιος εγγυάται ότι τα επενδυτικά σχέδια θα υλοποιηθούν και θα αποδώσουν τα υποσχόμενα οφέλη; Έχουν ληφθεί υπόψη οι επιπτώσεις μιας πιθανής χρεοκοπίας (άρα και εγκατάλειψης) των γηπέδων γκολφ, όταν αυτό είναι ένα συχνό φαινόμενο και αρκετά πιθανό, λόγω του ισχυρού ανταγωνισμού από άλλους φτηνότερους προορισμούς στην ευρύτερη γειτονιά της Ελλάδας;
- Ποιος είναι ο ρόλος της ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΕ; Θεωρείται μήπως αγροτουριστική επένδυση ήπιας μορφής το προτεινόμενο έργο; Δεν είναι τόσο φανερό αν το συγκρίνει κανείς με το πως ορίζεται ο αγροτουρισμός στον ιστότοπο της ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΕ. Ή μήπως χαρακτηρίζεται έτσι για να εξασφαλιστεί η μέγιστη επιδότηση της επένδυσης από το Δ’ ΚΠΣ; Άρα να υποθέσουμε ότι το ενδιαφέρον εστιάζεται στις επιδοτήσεις; Γιατί οι επιδοτήσεις να μην στηρίξουν την αυτο-οργάνωση και ανάπτυξη της περιοχής από τις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες και προς όφελος τους;
- Έχει ληφθεί υπόψη ποιες άλλες επενδύσεις θα ακολουθήσουν στην περιοχή που θα έχουν τις ίδιες επιπτώσεις; Πως γίνονται όλα αυτά ερήμην δημόσιου σχεδιασμού γενικά;
Ύστερα απ’ όλα αυτά, το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο σωστό είναι να προγραμματίζονται με τέτοιο τρόπο επενδύσεις υψηλού κινδύνου και με σοβαρές περιβαλλοντικές και αναπτυξιακές επιπτώσεις. Η ανάπτυξη στοχεύει, με τη σωστή χρήση του χρήματος, την τήρηση των θεσμών και το σεβασμό και την προστασία του περιβάλλοντος, στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής, στην άνοδο του μορφωτικού και βιοτικού επιπέδου, στη σταθερή απασχόληση και στην εξάλειψη των κοινωνικών ανισοτήτων στο διηνεκές.

Οφείλουμε όλοι μας, και ιδιαίτερα το ενεργό κίνημα των πολιτών, να επισημάνουμε αυτές τις πλευρές του ζητήματος και να απαιτήσουμε διάλογο και ενημέρωση. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και ο κ Νομάρχης, η Περιφέρεια και τα αρμόδια Υπουργεία δεν έχουν δικαίωμα να παρακάμπτουν την τοπική κοινωνία και να την εγκαταλείπουν στην άγνοια. Σε κάθε περίπτωση ο διάλογος θα γίνει. Μόνο που πρέπει να γίνει έγκαιρα, οργανωμένα και αποτελεσματικά

Στέφανος Σταμέλλος
Μέλος των Οικολόγων Πράσινων

Τι είναι ο Αγροτουρισμός;

(από το site της ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΕ
http://www.agrotour.gr/agro/site/AgroTour/t_docpage?sub_nav=WhatIs&doc=/Documents/agrotour/company/whatisrural
Ο Αγροτουρισμός είναι μια ήπια μορφή βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης και πολυδραστηριότητας στον αγροτικό χώρο, η οποία έχει ως στόχους:
• Να συμβάλει ώστε ο επισκέπτης να γνωρίσει τις αγροτικές περιοχές, τις αγροτικές ασχολίες, τα τοπικά προϊόντα, την παραδοσιακή κουζίνα και την καθημερινή ζωή των κατοίκων, τα πολιτισμικά στοιχεία και τα αυθεντικά χαρακτηριστικά του χώρου αυτού.
• Να φέρει τον επισκέπτη σε επαφή με τη φύση καθώς και με τις δραστηριότητες στην ύπαιθρο, στις οποίες θα μπορεί να συμμετέχει, να ψυχαγωγηθεί και να νιώσει τη χαρά της περιήγησης, της γνώσης και της ανακάλυψης.
• Να κινητοποιήσει τις παραγωγικές, πολιτισμικές και αναπτυξιακές δυνάμεις του τόπου, συμβάλλοντας έτσι στην αειφόρο περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του αγροτικού χώρου.
Ο σωστά σχεδιασμένος και καλά οργανωμένος αγροτουρισμός έχει καταδειχθεί ότι αποτελεί ένα από τα αποτελεσματικότερα εργαλεία για τη μακροπρόθεσμη διατήρηση της ταυτότητας ενός τόπου. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι σε αυτής της μορφής την τουριστική ανάπτυξη το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μιας περιοχής αποτελούν πλέον τα διαφοροποιητικά χαρακτηριστικά που στηρίζονται στην διατήρηση και ανάδειξη των τοπικών ιδιαιτεροτήτων της.
Σε επιχειρηματικό επίπεδο, ο αγροτουρισμός αποτελεί τον συνδετικό κρίκο του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα με τον τριτογενή. Δηλαδή της παραγωγής γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων και της μεταποίησης, με την παροχή υπηρεσιών και τον τουρισμό. Κατ' αυτόν τον τρόπο δημιουργεί, στηρίζει και τονώνει την τοπική αγορά, παρέχοντας νέες θέσεις εργασίας, ένα συμπληρωματικό εισόδημα στις αγροτικές οικογένειες και συγκρατώντας τον πληθυσμό στην ύπαιθρο.
Οι κατηγορίες των επιχειρήσεων που εντάσσονται στον αγροτουρισμό είναι επιγραμματικά οι παρακάτω:
• Αγροτουριστικά καταλύματα
• Πρατήρια / Εκθετήρια αγροτουριστικών προϊόντων
• Αγροτουριστικά κέντρα εστίασης και αναψυχής
• Τουριστικά γραφεία που αναλαμβάνουν τη διοργάνωση ή την υλοποίηση προγραμμάτων υπαίθριων δραστηριοτήτων και περιηγήσεων οικοτουριστικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος
• Αγροκτήματα
• Επιχειρήσεις παραγωγής παραδοσιακών προϊόντων
• Εργαστήρια λαϊκής τέχνης
Τέλος, σε ότι αφορά τον επισκέπτη, ο αγροτουρισμός αποτελεί μια διαδικασία που προωθεί μια μορφή ταξιδιού με σεβασμό προς το περιβάλλον και την παράδοση, βασισμένη στην γνωριμία του με την τοπική κουλτούρα, ιστορία και καθημερινότητα. Μια συνολική εμπειρία κατά την οποία ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με τον ντόπιο τρόπο ζωής και συνδυάζει την αναψυχή με την ενημέρωση και ευαισθητοποίησή του για κοινωνικά, ιστορικά, περιβαλλοντικά και άλλα θέματα της εκάστοτε περιοχής.

Το ερώτημα είναι τί σχέση έχει η Μεγάλη τουριστική επένδυση των 2 δισ ευρώ στην περιοχή του Έξαρχου της Αταλάντης με τον Αγροτουρισμό και ανέλαβε η ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΕ σύμβουλος της επένδυσης...