21 Ιουλ 2008

Αγροτουρισμός ή … Ανικανότης

Δημήτρης Μιχαηλίδης
michaeld@otenet.gr

Πολλά στοιχεία που μπορούν να χαρακτηρίσουν το όλο θέμα του αγροτουρισμού ως απόδειξη ανικανότητας των δημοσίων υπηρεσιών και των διαχειριστών του δημοσίου χρήματος. Πώς να χαρακτηρίσεις την ανυπαρξία θεσμικού πλαισίου, 17 χρόνια μετά την υποβολή των πρώτων προτάσεων για προγράμματα συγχρηματοδοτούμενα από ελληνικά και ευρωπαϊκά κεφάλαια, στον αγροτουρισμό. Οι αναπτυξιακές εταιρείες παρουσιάζουν 6.000 περίπου επενδύσεις να έγιναν, τα τελευταία 17 χρόνια από τα LEADER και τα ΟΠΑΑΧ, με κύρια έμφαση στον αγροτουρισμό.

Ανάλογα με την οπτική γωνία με την οποία μπορεί να δει κάποιος αυτό το γεγονός θα μπορούσε ακόμα να το χαρακτηρίσει, ως ανευθυνότητα των θεωρητικά υπευθύνων για τη διαχείριση των χρηματοδοτήσεων, ή ακόμα και αδιαφορία των αρμοδίων για τη δημιουργία και συγκρότηση των ολοκληρωμένων προγραμμάτων ανάπτυξης του αγροτικού χώρου, που παρουσιάστηκαν κυρίως στα πλαίσια της κοινοτικής πρωτοβουλίας LEADER Ι, συνέχισαν χωρίς να επιλύουν το πρόβλημα στο LEADER II, επεκτάθηκαν στο LEADER+ και στα ΟΠΑΑΧ και σήμερα παρότι έγινε η προκήρυξη (η οποία λήγει στις 25/8/08 για τις ομάδες τοπικής δράσης), παραμένει το ίδιο.

Κάποιος κακόπιστος θα μπορούσε ακόμα να θεωρήσει όχι αδυναμία ούτε ανικανότητα ούτε αδιαφορία ούτε ασχετοσύνη ούτε άγνοια σε όσους ενεπλάκησαν στην μη θεσμοθέτηση της αγροτουριστικής επιχείρησης, αλλά θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει ακόμα και απάτη, αν προκύπτουν στοιχεία συνειδητής μείωσης της περιουσίας ΜΟΥ ως πολίτη (είτε με την κακή χρήση της φορολογίας στην οποία υποβλήθηκα, είτε λόγω αβεβαιότητας της επένδυσης την οποία υλοποίησα).

Η 4η Προγραμματική Περίοδος, που θα έπρεπε θεωρητικά να έχει αρχίσει από 1/1/07, σήμερα, 16 Ιουλίου 2008 ακόμα δεν έχει προχωρήσει στην θεσμοθέτηση του όρου «Αγροτουριστική Επιχείρηση», δεν έχει περιληφθεί ο όρος στις επιχειρηματικές δραστηριότητες και οι προτάσεις που θα υποβληθούν μέχρι τις 25/8 ή δεν θα περιλαμβάνουν αγροτουριστικές επιχειρήσεις ή αν περιλάβουν θα οφείλονται στο φιλότιμο ακροβατισμό των στελεχών της τοπικής ανάπτυξης (συνήθως αναπτυξιακές εταιρίες), οι οποίοι θα συνεχίσουν να πιστεύουν ότι η δημόσια διοίκηση θα εκδώσει τις απαραίτητες Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ), ώστε αυτό που σαν όραμα βλέπουμε στις ανταλλαγές των διακρατικών διεργασιών, στην Ιταλία, στην Γαλλία, στην Αυστρία ή και αλλού, να μπορεί να έχει ομόλογο, στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα, και στις περιοχές της Ελλάδας.

Τώρα τελευταία, διαβάζουμε δελτία τύπου που παρουσιάζουν τον αλιευτικό τουρισμό σαν μια νέα διέξοδο στον τομέα της αλιείας. Αν το σημερινό χάος και η ανυπαρξία της θεσμοθετημένης «αγροτουριστικής» επιχείρησης είναι μια πραγματικότητα η οποία ξεκίνησε με τις καλύτερες των προθέσεων και μάλιστα αντιγράφοντας αντίστοιχες ιταλικές (κυρίως της Βόρειας Ιταλίας), η ένταξη ενός πιλοτικού προγράμματος στην κοινοτική πρωτοβουλία INTERREG δεν προδιαθέτει καμιά θετική προοπτική για τους αλιείς που θα ενστερνιστούν την ιδέα, όπως ακριβώς δεν δημιούργησε καμία καλύτερη προοπτική για τους αγρότες που έχουν σήμερα μια «ανύπαρκτη» αγροτουριστική επιχείρηση.

Αν στην κοινοτική πρωτοβουλία EQUAL κάποιοι μπορούν να ισχυριστούν ότι το 85% του προϋπολογισμού πήγε σε δραστηριότητες εκτός ομάδας-στόχου (μελετητές, εταιρίες, ταξίδια, συνέδρια, ημερίδες, site, εκπαιδευτικά εγχειρίδια, καταρτίσεις, δαπάνες εκπαιδευτών, δαπάνες διοικητικών, ενοικιάσεις χώρων, λειτουργικές δαπάνες διαχείρισης κτλ.), τότε θα μπορούσε κάποιος να υποψιασθεί ότι τα προγράμματα γίνονται μόνο για τα προγράμματα και για τους διαχειριστές τους. Πάντως όχι κυρίως για αυτούς που επικαλούνται ως «πολιτική δικαιολογία» δημιουργία και χρηματοδότησης του προγράμματος. Οι ενέργειες αυτές έχουν πολλά από τα χαρακτηριστικά των Heds-Funds, όπου όμως οι επιχειρηματίες του αγροτουρισμού τελικώς χάνουν και αυτοί και όχι μόνο οι χρηματοδότες.

Με πολλή δυσπιστία ένας Έλληνας πολίτης θα μπορούσε να πει ότι οι εντεταλμένοι (όπως διακηρύσσουν) για τον Αγροτουρισμό, εξυπηρετούν τον Αγροτουρισμό και ότι προωθείται αυτή τη στιγμή νομοσχέδιο για την τακτοποίηση της ανυπαρξίας της «Αγροτουριστικής Επιχείρησης». Άλλωστε, η μόνη (κατά δήλωση και κατ’ όνομα) εταιρία, η ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΕ, έχει τεθεί σε εκκαθάριση εν λειτουργία από τις 7/3/08 και αυτό που η Πολιτεία έχει δηλώσει, είναι ότι θα δημιουργήσει κάποια στιγμή έναν δημόσιο οργανισμό που θα καλύψει και τα θέματα του Αγροτουρισμού στην Ελλάδα.

Και πως μπορεί να χαρακτηρίσει κάποιος μία επιχείρηση, η οποία όπως πληροφορηθήκαμε έχει αναλάβει τις δημόσιες σχέσεις και την προώθηση μιας πολύ σημαντικής πιθανόν τουριστικής επένδυσης στην Ελλάδα, στην περιοχή Αταλάντης, με την πιθανή ονομασία «Atalanti Hills» ή «Locros ΕΠΕ» η οποία θα καλύψει 12.000 στρέμματα, με 3 γήπεδα γκολφ και 6.000 κρεβάτια στην περιοχή Κτήμα Βελέντζα (δημόσια ή ιδιωτική). Όπως και αν τη χαρακτηρίσει, πάντως δεν θα τη χαρακτηρίσει δημοσίου συμφέροντος για τον Αγροτουρισμό, ούτε καν αγροτουριστική.

Τώρα τελευταία μάλιστα, γίνεται συνειδητή προσπάθεια να προωθηθεί η επιχείρηση «τουρισμού υπαίθρου». Σαφώς αξιοποιούνται όλες οι συναισθηματικές φορτίσεις και η αγωνία για την τακτοποίηση της «αγροτουριστικής επιχείρησης», με ένα διευρυμένο τίτλο όπως είναι ο «τουρισμός υπαίθρου», με ορατό τον κίνδυνο ένας επιχειρηματίας να επενδύσει αξιοποιώντας και τα χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ελληνικού Δημοσίου για να κάνει μία επιχειρηματική δραστηριότητα «αποικιοκρατικής μορφής», δηλαδή μία επιχείρηση η οποία θα αξιοποιήσει το φυσικό περιβάλλον, θα αξιοποιήσει το κοινωνικό περιβάλλον (ασφάλεια, καθαριότητα, χαμόγελα), θα αξιοποιήσει το πολιτιστικό περιβάλλον, θα αξιοποιήσει ακόμα και το οικονομικό περιβάλλον, προσφέροντας προϊόντα που έκαναν 1900 χιλιόμετρα για να έρθουν εκεί, λειτουργώντας πιθανότατα μόνο ΣαββατοΚύριακα (με το κλειδί κάτω από το χαλάκι ή στη γλάστρα) και εισπράττοντας μόνο, πολλές φορές χωρίς να αποδίδει ούτε το 2% των παρεπιδημούντων στην τοπική κοινωνία.

Αυτής της μορφής οι επιχειρηματίες δεν προσφέρουν στην τοπική ανάπτυξη ούτε στον Αγροτουρισμό. Απλώς αξιοποιούν επιχειρηματικές ευκαιρίες.

Αγροτουρισμός γίνεται από αγρότες (γεωγραφικός προσδιορισμός), ισχυρά συνδεδεμένος με την τοπική κοινωνία και τη γη (γιατί όχι και κατά κύριο επάγγελμα αγρότες), οι οποίοι καταναλώνουν τοπικά προϊόντα, προσφέρουν τοπική παραδοσιακή γαστρονομία, έχουν ενσωματωμένα τοπικά πολιτιστικά χαρακτηριστικά και το κυριότερο δέχονται στο «σπίτι τους» φιλοξενούμενους και όχι πελάτες ή τουρίστες.

Όλες οι μορφές τουρισμού είναι καλές, υπό προϋποθέσεις και εφ’ όσον εξυπηρετούν το κοινωνικό σύνολο.

Επειδή πολλές φορές, τελικά, πίσω από τις λέξεις πρέπει να προσέχουμε τι κρύβεται, για να μη βρεθούμε με ξενοδόχους που θα σφετερίζονται τον Αγροτουρισμό ή με πλοιοκτήτες κρουαζιερόπλοιων οι οποίοι θα σφετερίζονται τον Αλιευτικό Τουρισμό, αξίζει τον κόπο, με περισσότερη προσοχή και χωρίς πολλά α (στερητικά), έτσι όπως ξεκίνησε η παρούσα παρέμβαση, να προσδιορίσουμε και να θεσμοθετήσουμε την «Αγροτουριστική Επιχείρηση».

Για όλα τα άλλα, ας φροντίσουν αυτοί που ενδιαφέρονται και πάλι θα έχουμε άποψη γνώμης απλά σαν πολίτες.

Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, 6998282382.

16 Ιουλ 2008

Απάντηση του ΥΠΕΧΩΔΕ σχετικά με την πορεία
της Μεγάλης Τουριστικής Επένδυσης
στον Έξαρχο Αταλάντης

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Δ/ΝΣΗ ΠΕΡ/ΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΓΕΝ. ΠΕΡ/ΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

Ταχ. Δ/νση :Πατησίων 147
Ταχ. Κώδικας :11251 ΑΘΗΝΑ
TELEFAX : 2108662024
Πληροφορίες :Α Παπανδρέου
Τηλέφωνο :2108665988

Αθήνα 3.07.2008
Αρ.Πρ.: 186763/2315

ΠΡΟΣ: Οικολόγοι Πράσινοι
Πολιτική Κίνηση Φθιώτιδας
Πλούτωνος 1
Λαμία


ΘΕΜΑ : Απάντηση σε αίτησή σας

ΣΧΕΤ. α. Η από 19.6.08 αίτηση σας (αρ. πρωτ. ΔΠΣ 186763/2315/19.06.08)
β. Η με αρ. πρωτ. ΔΠΣ 168289/2392/12.6.07 υποβολή ΠΠΕ για
τουριστική επένδυση στην περιοχή Εξάρχου, Ν. Φθιώτιδας.
γ. Το με αρ. πρωτ. 170329/3035/2.8.2007 έγγραφο μας.


Σε απάντηση του σχετικού (α) εγγράφου σας, και σε ότι αφορά στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Υπηρεσίας μας, σας γνωρίζουμε τα εξής:

• Στην υπηρεσία μας υποβλήθηκε με το (β) σχετικό Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Π.ΠΕ.) για την Προκαταρτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση και Αξιολόγηση πρότασης που αφορά στην κατασκευή και λειτουργία τουριστικού συγκροτήματος (που περιλαμβάνει ξενοδοχειακές μονάδες, γήπεδα γκολφ 18 οπών, συνεδριακό κέντρο, ελικοδρόμιο, κλπ συνοδά έργα), σε γήπεδο 5000 στρεμμάτων, στο Δημοτικό Διαμέρισμα Έξαρχος του Δήμου Αταλάντης, Νομού Φθιώτιδας, ιδιοκτησίας «ΛΟΚΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ».
• Η Υπηρεσία μας έχει προωθήσει τη διαδικασία αξιολόγησης της παραπάνω ΠΠΕ σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Ειδικότερα, έχει διαβιβάσει με το (γ) σχετικό από ένα αντίγραφο της Π.Π.Ε. στο ΥΕΘΑ, στη Δ/νση Χωροταξίας του ΥΠΕΧΩΔΕ, στο Υπ Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, στο Υπ. Πολιτισμού, στον ΕΟΤ Αθήνας καθώς και στη Δ/νση Υδάτων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, προκειμένου να γνωμοδοτήσουν επί του περιεχομένου της. Η Υπηρεσία μας αναμένει τις γνωμοδοτήσεις των παραπάνω Υπηρεσιών προκειμένου αφού συνεκτιμηθούν να προωθήσει θετική γνωμοδότηση ή αρνητική απόφαση Π.Π.Ε.Α για το εξεταζόμενο έργο.

• Σημειώνεται ότι για την Προκαταρτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση και Αξιολόγηση (ΠΠΕΑ) του εξεταζόμενου έργου (που ως προαναφέρθηκε συνίσταται σε θετική γνωμοδότηση ή αρνητική απόφαση), λαμβάνονται υπόψη όλα τα στοιχεία για το έργο και το περιβάλλον του, οι γενικές και ειδικές κατευθύνσεις της χωροταξικής πολιτικής της περιοχής του έργου, η περιβαλλοντική ευαισθησία της περιοχής του έργου, τα πιθανά οφέλη για την εθνική οικονομία, τα οποία σχετίζονται με την ανάπτυξη κυρίως της τουριστικής δραστηριότητας σε τοπικό επίπεδο, τα χαρακτηριστικά των ενδεχόμενων σημαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η προσαρμογή του έργου στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής, οι σχετικές γνωμοδοτήσεις επί της ΠΠΕ από τις συναρμόδιες Υπηρεσίες/ φορείς, οι διατάξεις της κείμενης Διεθνούς, Κοινοτικής και Εθνικής περιβαλλοντικής Νομοθεσίας, καθώς και όλες οι διατυπωθείσες απόψεις και ενστάσεις φορέων και πολιτών.

Για οποιαδήποτε άλλη σχετικής πληροφορία μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Υπηρεσία μας.



Ο Διευθυντής

Γ. Μανούρης
Δρ. Πολιτικός Μηχανικός


ΕΣΩΤ. ΔΙΑΝΟΜΗ
- Δ/νση Περ/κού Σχεδιασμού
- Χρον. Αρχείο
- Τμήμα Γεν. Περ/κών Θεμάτων
- Α. Παπανδρέου

6 Ιουλ 2008

ΓΚΟΛΦ στις Νηες; ΟΧΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!




Πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 5 Ιουλίου, με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Σούρπης και της Κίνησης Πολιτών, στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου της Σούρπης Μαγνησίας ενημερωτική ΗΜΕΡΙΔΑ για την τουριστική επένδυση που προωθούν ξένοι επενδυτές στις Νηες. Η σχεδιαζόμενη επένδυση, η οποία περιλαμβάνει παραθεριστικό θέρετρο, ξενοδοχείο, γήπεδο γκολφ και λέσχη γκολφ, πρόκειται να γίνει από τις εταιρείες Aristo Developers (Hellas) Α.Ε και Golfing Developments Α.Ε , μέλη του Ομίλου Dolfing Capital Investors (DCI)

Ομιλητές στην ημερίδα ήταν η κα Ελένη Μπριασούλη καθηγήτρια του τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, ο κ Δημήτριος Μπριασούλης καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και ο κ Νίκος Δαναλάτος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Η ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΣΟΥΡΠΗΣ έχει εκδώσει το παρακάτω πολύ καλό ενημερωτικό έντυπο

ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥ - ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕ


Γνωρίζεις ότι:

...Η έκταση που καταλαμβάνει ένα γήπεδο γκολφ διεθνών προδιαγραφών είναι τουλάχιστον 500 στρέμματα καθαρός στίβος και ότι απαιτούνται επιπλέον του 60% σε υποστηρικτικές δομικές κατασκευές;

... σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική το γκαζόν θα είναι μεταλλαγμένο και θα επηρεάσει τη χλωρίδα ολόκληρης της περιοχής;

... για να διατηρηθεί το αξιόμαχο των γηπέδων γκολφ απαιτούνται ετάρτιες ποσότητες φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων;

... οι ημερήσιες υδροδοτικές ανάγκες των εγκαταστάσεων θα ξεπερνούν κατά πολύ τις αντίστοιχες μια πόλης 20.000 κατοίκων;

... η αφαλάτωση μολύνει με χημικά κατάλοιπα τα νερά και πως ο αλμόλοιπος καταστρέφει κάθε ίχνος ζωής σε έκταση δεκάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων;

... ο υγροβιότοπος "το λιβάρι" έχει μπει στο στόχαστρο των επενδυτικών τους πλάνων;

... στα σχέδιά τους είναι η διάνοιξη έξι τουλάχιστον γεωτρήσεων και η καταλήστευση των υδάτινων αποθεμάτων της περιοχής;

... τέτοιου είδους συγκροτήματα λειτουργούν σας περίκλειστα κλαμπ που αποκόπτουν την ευρύτερη περιοχή που τα περιβάλλει από το ντόπιο στοιχείο;

... πως η τάση τα τελευταία χρόνια στα μεγάλα συγκροτήματα, είναι να απασχολούν κυρίως φτηνό και ανασφάλιστο ειδικευμένο προσωπικό από την αλλοδαπή και να αγνοούν εντελώς τους Έλληνες εργαζόμενους;

... θα αναπτυχθούν τουλάχιστον δύο οικισμού περίπου 1.000 κλινών ο καθένας σε κτίσματα των τριών ορόφων και ύψους πάνω από 10 μέτρα με ότι αυτό συνεπάγεται για την αλλοίωση του τοπίου;

... οι εγκαταστάσεις αφαλάτωσης και βιολογικού καθαρισμού θα αναπτυχθούν σε έκταση πάνω από 20.000 τετραγωνικά μέτρα. Όσο χώρο δηλαδή απαιτεί μια μεγάλη βιομηχανία;

... μεγάλο μέρος της έκτασης ανήκει και τυπικά στο κράτος και πως στο σύνολό της τουλάχιστον ηθικά, στον ελληνικό λαό;

ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥ - ΣΚΕΨΟΥ - ΠΑΛΕΥΕ


Μην αποδέχεσαι την καταστροφή αγόγγυστα

Διαφύλαξε την αξιοπρέπειά σου

Η εποχή της αποικιοκρατίας όπου αρκούσαν δύο καθρεφτάκια για να υποταχθεί ένας λαός, πέρασε ανεπιστρεπτί.

Επέστρεψε τα καθρεφτάκια τους και παρέδωσε στη χλεύη σου τους συνεργάτες τους.

Μην ξεχάσεις ποτέ πως αυτό το δώρο της φύσης το έχει παραλάβει ανέγγιχτο και οφείλεις να το παραδώσεις, στις μελλοντικές γενιές, επίσης ανέγγιχτο
.

ΤΩΡΑ ΕΙΝΑΙ Η ΩΡΑ ΑΥΡΙΟ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΑ.


ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΣΟΥΡΠΗΣ


Πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Σούρπης και της Κίνησης Πολιτών

«Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία το Σάββατο 5 Ιουλίου στις 7:30 το απόγευμα, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημοτικού Σχολείου (που παρά την ανυπόφορη ζέστη ήταν ασφυκτικά γεμάτη), η ενημερωτική ημερίδα που διοργάνωσαν από κοινού ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σούρπης «Οι Νήες» και η Κίνηση Πολιτών Σούρπης με θέμα: «Θέρετρα γκολφ – τι είδους ανάπτυξη θέλουμε για τον τόπο μας».

Αυτό αναφέρεται σε δελτίο Τύπου, που μας απέστειλε το Διοικητικό Συμβούλιο του Πολιτιστικού Συλλόγου και η Συντονιστική Επιτροπή της Κίνησης Πολιτών, στο οποίο καταγράφονται και τα παρακάτω:

«Το θέμα ανάπτυξαν πολύπλευρα οι καθηγητές: κα. Μπριασούλη Ελένη. Καθηγήτρια στο τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, κ. Μπριασούλης Δημήτριος. Καθηγητής στο Τμήμα Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και ο κ. Δαναλάτος Νικόλαος. Καθηγητής Γεωργίας στο Τμήμα Φυτικής Παραγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Η κα. Μπριασούλη Ελένη μίλησε για τα θέρετρα γκολφ και:
Τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον και στην υγεία των εργαζομένων και αθλουμένων σ’ αυτά από τη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη και συντήρηση του χλοοτάπητα.

Τις μεγάλες ανάγκες τους σε νερό για το πότισμα που εξασφαλίζεται από γεωτρήσεις ή τα τοπικά δίκτυα στραγγίζοντας κυριολεκτικά τον υδροφόρο ορίζοντα.

Τη λειτουργία ενεργοβόρων μονάδων αφαλάτωσης, όταν δεν μπορεί να εξασφαλιστεί με άλλο τρόπο νερό, που επιβαρύνουν το θαλάσσιο περιβάλλον με το επιστρεφόμενο αλμόλοιπο.

Το υψηλό κόστος κατασκευής και λειτουργίας τους με αποτέλεσμα να είναι επενδύσεις μεγάλου επιχειρηματικού ρίσκου πράγμα που πολλές φορές οδηγεί στην εγκατάλειψή τους.(Παραδείγματα Ισπανίας- Πορτογαλίας).

Την κατασκευή τους (όπως και στη δική μας περίπτωση στις Νήες) σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους με ότι αυτό συνεπάγεται.

Ο κ. Μπριασούλης Δημήτρης μίλησε με στοιχεία από το επιχειρησιακό σχέδιο Θεσσαλίας για:
Τα υπάρχοντα σχέδια ανάπτυξης
Τη μη βιωσιμότητα της παραδοσιακής επιδοτούμενης γεωργίας και κτηνοτροφίας
Την ανάγκη ενημέρωσης των παραγωγών (και ειδικά των νέων) για στροφή τους προς νέες μεθόδους με σκοπό την παραγωγή πιστοποιημένων προϊόντων υψηλής ποιότητας που μπορούν να σταθούν στην απαιτητική σημερινή αγορά και να επιτύχουν καλή τιμή.

Ο κ. Δαναλάτος Νικόλαος αναφέρθηκε στο φαινόμενο της ερημοποίησης (διάβρωση καλλιεργήσιμου εδάφους, υφαλμύρωση και μείωση υδάτινων πόρων) που απειλεί την ανατολική Μαγνησία και τόνισε ότι επενδύσεις τέτοιου είδους δε συμβαδίζουν με το μοντέλο της αειφόρου ανάπτυξης και εντείνουν το φαινόμενο της ερημοποίησης.

Η τελική διαπίστωση από την εν λόγω συνάντηση είναι ότι, σε οποιαδήποτε περίπτωση, δεν μπορούν να λαμβάνονται αποφάσεις οικονομικά και περιβαλλοντικά ορθολογικές και κοινωνικά δίκαιες και ωφέλιμες για την προώθηση θερέτρων γκολφ, παρά μόνο στα πλαίσια δημόσιου σχεδιασμού και ευρύτατης συμμετοχής.

Θα πρέπει να εξετάζονται συνολικά και εμπεριστατωμένα, με πλήρη πληροφόρηση όλων των εμπλεκομένων μερίδων και να αξιολογούνται ολοκληρωμένα, στη βάση πολλών και ποικίλων κριτηρίων, μαζί με πολλές άλλες εναλλακτικές προτάσεις χρήσης των τοπικών πόρων. Μόνο έτσι θα εξασφαλίζεται ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων παράγει λύσεις που προάγουν την επίτευξη της τοπικής αειφόρου ανάπτυξης.

Τις εργασίες παρακολούθησαν περίπου 200 συνδημότες μας μεταξύ των οποίων εκπρόσωποι υπηρεσιών, φορέων και περιβαλλοντικών οργανώσεων. Από την πλευρά του Δήμου Σούρπης παρέστησαν δημοτικοί σύμβουλοι και ο Αντιδήμαρχος κ. Χριστέλος Αγαπητός».

Γράφει ο Πολυνίκης Λατζώνης

Σύμφωνα με τον κλασικό ορισμό, αειφόρος ανάπτυξη είναι η «ανάπτυξη που καλύπτει τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τη δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες», με άλλα λόγια η μέριμνα ώστε η σημερινή μεγέθυνση να μην υπονομεύει τις δυνατότητες μεγέθυνσης των μελλοντικών γενεών.
Με αφορμή αυτόν τον ορισμό, θα ήθελα να διατυπώσω μερικές σκέψεις και έναν ευρύτερο προβληματισμό, στηριγμένο σε πληροφορίες που έχουν αντληθεί από τα σχέδια της ίδιας της εταιρείας, που θα πραγματοποιήσει το έργο, για το αν η σχεδιαζόμενη επενδυτική δραστηριότητα στις ΝΗΕΣ συνάδει –έστω και ελάχιστα– με τις αρχές της προστασίας του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης.


Η επένδυση αφορά συνολικά στην κατασκευή και λειτουργία ενός πρότυπου ολοκληρωμένου παραθεριστικού θερέτρου με την επωνυμία «ΟΡΜΟΣ ΛΕΒΑΝΤΑΣ – LAVENDER BAY GOLF RESORT». Το πρότυπο ολοκληρωμένο παραθεριστικό θέρετρο θα περιλαμβάνει, σύμφωνα με το διαφημιστικό φυλλάδιο της εταιρείας: ξενοδοχείο 5 αστέρων, 999 κλινών σε μορφή κατοικιών σε γήπεδο 300 στρεμμάτων, παραθεριστικό θέρετρο 300 κατοικιών τα οποία προορίζονται για πώληση σε όμορο γήπεδο 400 στρεμμάτων, γήπεδο γκολφ (αγνώστου συνολικής έκτασης) και συνοδών έργων, μονάδας αφαλάτωσης σε γήπεδο 5,5 στρεμμάτων, ημερήσιας ελάχιστης παραγωγής 1500 m3 με προοπτική επέκτασης στα 6000 m3 ημερησίως και μονάδα βιολογικού καθαρισμού σε γήπεδο 7,5 στρεμμάτων, δυναμικότητας 1000 τόνων λυμάτων την ημέρα, λίμνες, λέσχη γκόλφ, κέντρο αναζωογόνησης, κ.ά.
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι η τουριστική ανάπτυξη δεν πρέπει να υπερβαίνει τη φέρουσα ικανότητα ή να υποκαθιστά άλλες δραστηριότητες, όπως η γεωργία. Πρωτίστως, πρέπει να διαφυλαχτεί ο μοναδικός πλούτος της περιοχής που είναι το Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους (ΤΙΦΚ).
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκφράζουν τον έντονο προβληματισμό τους, ο οποίος επικεντρώνεται μεταξύ των άλλων, στην υπερβολικά μεγάλη έκταση του γηπέδου/ων γκολφ (σύμφωνα με την εταιρεία, στις Νηές θα διεξαχθούν οι αγώνες γκολφ του 2013) για ένα μικρό όρμο σαν και αυτόν, την περιβαλλοντική υποβάθμιση που θα προκληθεί, το κοινωνικό σοκ από την εγκατάσταση δυο νέων κωμοπόλεων σαν την Σούρπη και την ανατροπή του πληθυσμιακού μοντέλου, τη μεταφορά του ενδιαφέροντος αποκλειστικά στον τουρισμό, τις υπερβολικές απαιτήσεις των γηπέδων γκολφ σε νερό κ.ά..
Πρόσφατα η εταιρεία υπέβαλε επικαιροποιημένες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων στη ΝΑΜ, οι οποίες αναφέρουν ότι οι 999 κλίνες του ξενοδοχείου θα γίνουν 1400, κατά τη διάρκεια της «Β’ φάσης», με εργαζόμενους και επισκέπτες να προσεγγίζουν τα 350 άτομα (συνολικός πληθυσμός 1750 άτομα), ενώ ο οικισμός παραθεριστικών κατοικιών θα εξυπηρετεί περί τα 2000 άτομα μόνιμους κατοίκους και 250 άτομα ημερήσιους επισκέπτες (συνολικός πληθυσμός 2250 άτομα). Το γενικό σύνολο είναι 4000 άτομα. Παραπάνω από δυο φορές τον σημερινό πληθυσμό της Σούρπης !!!
Στα σχέδια της εταιρείας περιλαμβάνεται η δημιουργία μονάδων βιολογικού καθαρισμού και αφαλάτωσης.
Σύμφωνα με την εταιρεία η μονάδα βιολογικού καθαρισμού θα είναι στη τελική φάση, δυναμικότητας 1000 τόνων την ημέρα και όλα τα λύματα θα διατίθενται, μετά από τριτοβάθμια επεξεργασία, στην επιφάνεια του εδάφους, αρδεύοντας ταυτόχρονα παρακείμενη δασική έκταση. Έτσι ο μηχανισμός απομάκρυνσης των επεξεργασμένων υγρών είναι η απορρόφηση στο έδαφος και η εξατμισοδιαπνοή.
Αναφορικά με τη μονάδα αφαλάτωσης, η τελευταία τοποθετείται πλησίον της ζώνης του αιγιαλού και του υγρότοπου (λιβάρι) καθώς και του οικισμού.
Η μονάδα αφαλάτωσης θα μπορεί στην αρχή να καλύψει 1500 m3/ημέρα (550.000 m3/έτος), ενώ στο άμεσο μέλλον θα μπορεί να καλύψει με επεκτάσεις 6000 m3/ημέρα (3.100.000 m3/έτος - σε αυτά συμπεριλαμβάνεται το καθημερινό πότισμα καλλωπιστικών φυτών, καθώς και των γηπέδων γκολφ).
Σαν μέτρο σύγκρισης αναφέρεται ότι η Σούρπη και οι Νηές κατανάλωσαν όλο το 2007 βάσει τιμολογίων όχι περισσότερο από 60.000 – 70.000 κυβικά.
Σύμφωνα με επιστημονικά άρθρα οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις μόνο από την μονάδα αυτή θα είναι εξαιρετικά σημαντικές και ενδεχομένως μη αντιστρεπτές για τον «κλειστό και μη ανανεώσιμο όρμο». Όσον αφορά στη κοινωνική συναίνεση αυτή δεν υπάρχει στο λεξιλόγιο της εταιρείας. Οι μονάδες αυτές είναι εργοστάσια, κάνουν τρομακτικό θόρυβο ο οποίος οφείλεται κυρίως στις αντλίες υψηλής πίεσης και η εταιρεία δεν έχει αναφέρει τίποτα για τα επίπεδα θορύβου κατά την φάση λειτουργίας, ενώ με το εργοστάσιο στη συγκεκριμένη περιοχή αλλάζει τελείως η χρήση γης.
Το κύριο μειονέκτημα της αφαλάτωσης είναι τα απόβλητα άλμης, τα οποία διοχετεύονται στη θάλασσα και καταστρέφουν τη θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα σε ακτίνα αρκετών χιλιομέτρων (Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης).
Η πρόθεση δημιουργίας θερέτρου γκολφ στην περιοχή των Νηών εγείρει και έναν ακόμη σοβαρό προβληματισμό. Είναι η καλύτερη δυνατή επιλογή για την περιοχή στα πλαίσια της εξασφάλισης της αειφόρου ανάπτυξης;
Η απάντηση στο ερώτημα θα πρέπει να δοθεί λαμβάνοντας υπόψη αφενός τα χαρακτηριστικά και τις επιπτώσεις τους και, αφετέρου, τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνονται οι σχετικές αποφάσεις προώθησής τους.
Τα θέρετρα γκολφ είναι μεγάλης κλίμακας, κλειστού τύπου και υψηλού κινδύνου επενδύσεις. Υπόκεινται σε σημαντική αβεβαιότητα λόγω αμφίβολης επάρκειας πόρων, αβέβαιης τουριστικής ζήτησης/πληρότητας, αβέβαιης ζήτησης κατοικίας και αβέβαιου αναμενόμενου κόστους και οφέλους.
Η αβεβαιότητα οφείλεται στις επιπτώσεις της κλιματικής μεταβολής και των ξηρασιών, στον εντεινόμενο ανταγωνισμό από άλλους φτηνότερους προορισμούς, και στο πλήθος των ευρύτερων διεθνών και εθνικών οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών συγκυριών (υφέσεις, ενεργειακές κρίσεις, μετανάστευση εργατικού δυναμικού, νομοθεσία, κ.ά.).
Σε οποιαδήποτε περίπτωση, οικονομικά και περιβαλλοντικά ορθολογικές και κοινωνικά δίκαιες και ωφέλιμες αποφάσεις για την προώθηση θερέτρων γκολφ δεν μπορούν να λαμβάνονται παρά μόνο στα πλαίσια δημόσιου σχεδιασμού ευρύτατης συμμετοχής. Θα πρέπει να εξετάζονται συνολικά και εμπεριστατωμένα, με πλήρη πληροφόρηση όλων των εμπλεκομένων μερίδων και να αξιολογούνται ολοκληρωμένα, στη βάση πολλών και ποικίλων κριτηρίων, μαζί με πολλές άλλες εναλλακτικές προτάσεις χρήσης των τοπικών πόρων. Μόνο έτσι θα εξασφαλίζεται ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων παράγει λύσεις που προάγουν την επίτευξη της τοπικής αειφόρου ανάπτυξης.
Ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψιν είναι η ερημοποίηση.
Η ερημοποίηση αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο υποβάθμισης γαιών στην ημιξηρική ζώνη της Ελλάδας, στην οποία ανήκει και η περιοχή Σούρπης.
Σύμφωνα με το Σχέδιο Δράσης κατά της Ερημοποίησης, οποιαδήποτε αλλαγή χρήσης γης, σε ευαίσθητες στην ερημοποίηση περιοχές όπως η Σούρπη, πρέπει να βασίζεται σε λεπτομερειακές εδαφολογικές και υδρολογικές μελέτες των συγκεκριμένων περιοχών, καθώς και ευρύτερη κοινωνική αποδοχή και πολιτική συναίνεση.
Είναι λοιπόν εμφανές ότι, παρά τις καλές προθέσεις, αυτό που τελικώς διαφαίνεται είναι μια άλλου είδους κατάκτηση, εντελώς διαφορετική από τις αντίστοιχες του παρελθόντος. Αν και τα μέσα επίτευξης είναι διαφορετικά, ο στόχος παραμένει μετά από 2500 χρόνια ο ίδιος: απόκτηση γης και ύδατος.